قلم

در آستانه ولادت یگانه منجی عالم بشریت حضرت مهدی موعود(عج) قرار داریم که آرمان انسان های آزادی خواه و عدالت طلب ظهور یک منجی در آخر زمان است که در هر یک از ادیان به اسمی خوانده شده و در اسلام به مهدی موعود. این روز که مصادف با نیمه ماه مبارک شعبان است، ماهی که ماه پیامبر نامیده شده و روزه و نماز و دعا در آن به کرات سفارش شده است، امید است طالبان حق و عدالت ، فضیلت این ماه را درک کنند و ما را نیز از دعای خیر خود فراموش نکنند. نگاهی به ادبیات روایی اهل تشیع علائم ظهور این امام همام را به خوبی بیان کرده است که در اینجا تنها به تعداد اندکی از این روایات اشاره شده و همچنین گریزی به وضعیت علمی جامعه امروز و تطابق این پیشرفت ها با تکنولوژی امروز خواهیم داشت. 1-جوامع درحال سقوط: باید دید در آستانه ظهور چه مسائلی را پیش بینی کرده و از علائم ظهور چه چیزهایی را اشاره کرده اند پیامبر اکرم (ص) فرمودند : « امام قائم زمانی قیام می کند که دنیا را هرج و مرج فراگرفته و کشورها به یکدیگر شبیخون می زنند نه بزرگ به کوچک رحم می کند و نه نیرومند بر ناتوان مهر می ورزد». نگاهی به جوامع امروزی و کشورهای مختلف و مخصوصا منطقه خاورمیانه می تواند هر جوینده ای را به این نکته توجه دهد که آیا به واقع زمانه ظهور فرا رسیده است؟ آیا می توان فساد را در همه جوامع به همان سبکی که در روایات ما وجود دارد قائل شد و منتظر ظهور منجی عالم باشیم؟ مخصوصا با توجه به روایتی که از امام باقر(ع) نقل شده که می فرماید: « قائم قیام نمی کند جز در هنگامی که ترسی شدید مردم را فرا گرفته و بحران ها، آشوب ها، گرفتاری ها و بیماری آنان را احاطه کرده باشد. کشتار وحشیانه، اختلاف شدید و تفرقه دینی بین مردم افتاده چندان دچار رنج و افسردگی شده و به جان یکدیگر افتاده باشند که صبح و شام آرزوی مرگ کنند. آری وی در ناامیدی مطلق مردم، خروج خواهد کرد.» هر چند این روایات به معنای دست روی دست گذاشتن نیست و باید برای ظهورش تلاش کرد و مانع چنین فجایعی باشیم تا ما در این زمینه شریک نباشیم و جامعه ای که آن حضرت بتواند به نیروهایش اعتماد کند باید وجود داشته باشد. 2- رهبری و یاران : امام و رهبر جامعه و یارانی که او را یاری نمایند دارای صفات و ویژگی هایی می باشند هر چند امام ، خود عصمتی ماورائی دارد اما یاران آن حضرت از میان همین جوامع است که باید دارای روح شجاعت بی باکی، متقی و… باشند. در مورد امام و موعود الهی ،پیامبر اکرم(ص) چنین توصیف می کنند که « وی امامی است پرهیزگار، پاک و پیراسته، شادی آفرین، پسندیده، راهنما ره یافته که به عدالت حکم می کند و بدان فرمان می دهد، خدایش را تصدیق می کند و خدای او را تصدیق می نماید» توصیف پیامبر اکرم(ص) از منجی آخر زمان حکایت از آن دارد که این موعود به آنچه یک جامعه برای یک زندگی ایده آل نیاز دارد با خود به همراه دارد تا بتواند جذابیت او از میان مردم بیش از ترساندن مردم از عدالتی باشد که برای جباران و باغیان و یاغیان به کار می آید . اما در مورد یاران و همان سرداران امام نیز توصیفات متعددی بیان شده است هر کسی به زعم خود نمی تواند یا ر او باشد بلکه آنان نیز توصیفاتی دارند. امام صادق (ع) معتقد است : هریک از یارانش گویی نیروی چهل مرد دارد، دلش از پاره های آهن محکمتر است، اگر بر کوه های آهن بگذرند آن را می شکافند، سلاح خویش را به زمین نمی گذارند تا خدای بزرگ را راضی کنند . » همچنین معتقد است این افراد ترس از دلشان ریشه کن شده و در دل دشمنان افتاده است که هر یک از آنان از سر نیزه پیشروتر و از شیر بی باک تر است.اینان تحملی دارند که جز با زجر بسیار و غرق شدن در عرق و خون چیزی بدست نمی آورند، گویی قائم و یارانش را می بینم که خطر از هر سو بر سرشان سایه انداخته ، توشه های آن ها تمام شده، جامعه هایشان فرسوده گشته سجده بر پیشانی آنان اثر گذارده، روزها همچون شیر ژیان و شب هنگام نیایشگر حق ، دل هایشان چون پاره های آهن . نتیجه قیام امام زمان (عج) : 1- حاکمیت خوبان هر قیامی به دنبال نتیجه و آرمان خود است که قیام موعود آخر زمان نیز خالی از این فریضه نیست، در واقع بعد از این قیام وارثان قیام چه کسانی هستند و موقعیت جهان بعد از این واقعه چه خواهد شد؟ در روایات ، وارثان را همان افرادی توصیف کرده است که در جوامع گذشته، حال و آینده آرزوی حاکمیت چنین افرادی بر جامعه را به صورت یک آرمان قبول داشتند که دست یافتن به آنان را بسیار سخت و مشکل می دیدند و می بینند چنانکه آنان مردمی با ایمان، پارسا، مخلص، دین باور، پرهیزکار، تسلیم در برابر حق، بردبار، پایدار، متین، بی رغبت به دنیا و مشتاق پروردگار… خواهند بود که خدایشان وارث قدرت و ثروت زمین ساخته و دین و آرمانشان را که برایشان برگزیده بود در زمین مستقر گردانیده ، جز خدای را پرستش نمی کنند هر گونه شرکی را ریشه کن می کنند. نماز را به موقع می خوانند و زکات را به جای می پردازند و امر به معروف و نهی از منکر می کنند .» 2- افزایش آگاهی های عمومی پس از ظهور وقتی بینش واقعی اسلام ترویج شود و حاکمیت طاغوت و گمراهی های دین فروشان درهم شکسته شود، محیط برای رشد فکری وعقلی و افزایش آگاهی عمومی مساعد می گردد. امیر المؤمنین (ع) بیان داشته اند که : گویی می بینم که خیمه های فراوان سرپا شده و در زیر آن ها به مردم قرآن را به همان ترتیب که نازل شده است یاد می دهند… و امام باقر(ع)معتقد است: « علم و حکمت چندان عمومی می شود که زنان نیز بر اساس کتاب خدا و سنت رسول خدا حکم می کنند و دانش در رشته های مختلف گسترده می شود بدان گونه که میزان مسائل علمی کشف شده با گذشته قابل مقایسه نیست که اگر ظرفیت علمی بشر هفتاد و دو حرف باشد تا آن روز فقط دو حرفش را شناخته اند اما در آن دوران به تدریج همه هفتاد و دو حرف شناخته خواهد شد و در مورد رشد عقلی و اخلاقی مردم امام باقر(ع) بیان داشته اند: « در آن روزگار که قائم ما برخیزد و مردم در سایه حمایت وی قرار گیرند، عقل هایشان شکوفا و خصلت های انسانی آنان کامل و بارور شود» . 3- نعمات و برکات : وقتی بنا شد کارها به اهلش سپرده شود و محیط، محیط عدالت باشد، و انسان با تکامل و رشد خود در اخلاق و رفتار اجتماعی و فردی بتواند موانع حق را بر طرف نماید روشن است که زمین از هر جهت آباد می شود « برکات از آسمان بر زمین فرو می ریزد ، زمین بهترین حاصل خود را برون می دهد ، درختان تمام میوه خود را می آورند ، محیط زمین سرسبز و خرم و عطر آگین می شود.» و به همین ترتیب در چنین محیطی از معادن و منابع طبیعی حداکثر بهره برداری می شود و « خدایش گنج ها و معادن زمین را آشکار می کند» . 4- رام شدن طبیعت و ازدیاد ثروت: و سرانجام همه قوای طبیعی رام آنان می شود و به همه تجهیزات و وسایل دست می یابند و رفته رفته چندان ثروت زیاد می شود که هیچ کس نیازمند و بیچاره نمی ماند.« حقوق سالانه و ماهانه مردم دو چندان به آنان پرداخت می شود و بین همه مردم مساوات برقرار می گردد، تا آنجا که دیگر کسی محتاج زکات نیست. به افراد پول می دهند و آنان بر می گردانند و می گویند بدین پول ها نیازی نداریم… همه منابع مالی سطح زمین و زیر زمین در اختیار امام قرار می گیرد و خطاب به مردم می گوید، این ها همه ثروت هایی است که به خاطر به چنگ آوردن آن از بستگان خویش می گسستید و خونریزی می کردید و به حرام آلوده می شدید آن گاه از این ثروت ها چندان در اختیار مردم می گذارد که هیچ گاه نظیر نداشته باشد . 5- ایجاد امنیت : « در آن زمان چندان امنیت بر سراسر زمین گسترده می شود که از هیچ چیز به دیگران زیان نمی رسد و ترس و وحشتی وجود ندارد حتی جنبندگان و حیوانات در بین مردم رفت و آمد می کنند و به یکدیگر آزاری ندارند.بین مردم محبت و دوستی برقرار می شود باهم مواسات می کنند بین خود ثروت را با مساوات تقسیم می نمایند. نیازمند، بی نیاز می شود و گروهی بر گروه دیگر برتری جویی ندارند بزرگ به کوچک محترمانه رفتار می کند، کوچک بزرگ را احترام می گذارد و مردم در برابر حق تسلیم هستند و بدان باز می گردند و براساس آن داوری می کنند. 6- رفع غم و درد : کسانی که بیماری دارند بیماریشان رفع می گردد و شفا می یابند. حکومت حق و عدل جهانی می شود و شرق و غرب را فرا می گیرد و بشر یکپارچه در چنین روزگار امن و عدالت و رفاهی نشو و نما می کند وروابط صمیمانه انسانی بین هم ایمانان سراسر جهان برقرار می شود چنانکه گویی از این طرف و آن طرف جهان با یکدیگر سخن می گویند و یکدیگر را می بینند و با هم همدردی و همکاری دارند. در آن روزگار دیگر نفاق و ریاکاری بازاری ندارد و سازش و مجامله و پرده پوشی در کار نیست. همه باید صمیمانه و به راستی تسلیم حکومت حق گردند و گرنه از پای در آیند. نکات قابل توجه در این روایات -اول اینکه در این روایات به ظهور امام زمان در زمانی اشاره دارد که در یک نقطه ای با تمام دنیا حرف می زند و اینکه گویی همدیگر را می بینند و به عقیده بنده این روایت می توانست و می تواند عاملی باشد برای پیشرفت در تکنولوژی از طرف ما مسلمانان و بخصوص شیعیان چرا که در آن دوران قابل قبول نبود روزی وسیله ای به نام تلفن همراه خواهد آمد که در هر نقطه ای از دنیا بتوانی با دیگران صحبت کنی و حتی تصویرشان را ببینی و حالا که اتفاق افتاده می توان به خود آییم و دقت بیشتری در معانی روایات خود داشته باشیم. – دوم اینکه بنا بر آنچه تاریخ نویسان و فلاسفه معتقدند جامعه در حال تکامل و پیشرفت است و این روایات ظهور نیز به آن اشاره دارد چنانکه حکومتی را ترسیم می نمایند که در آن مساوات و عدالت حضرت حجت (عج) مورد اعتراض هیچ گروهی قرار نخواهد گرفت پس این جامعه تحقق یافتنی است و باید تلاش کرد که جوامع مسلمان الگوی دیگران باشند. – از علم و تکنولوژی سخن به میان آورده که در واقع معادن و خورشید و ماه به تعبیری در اختیار انسان قرار خواهد گرفت که این هم تحقق پیدا کردنی است و بیش از آنچه امروز هست تحقق پیدا خواهد کرد. چنانکه تمام علوم امروز را دو حرف از هفتاد و دو حرف می دانند. – هر چند دانشمندان از گرم شدن زمین بخاطر سوراخ شدن لایه ازن و شاید نابودی آن سخن به میان می آورند اما روایات ما از سرسبزی و خوش آب و هوایی زمین سخن به میان آورده اند پس ممکن است با همت خود ما علم کنترل و ترمیم لایه ازن را بدست آوریم و در این راه باید تلاش کرد یا اینکه به سبکی دیگر باید معتقد بود که سرسبزی وشادابی در زمین حاکم بود، چرا که بدون برف وباران و زمستان برفی و بهار بارانی چنین چیزی تحقق نیافتنی است