بسم الله الرحمن الرحیم

سال 1398 در یک نگاه کلی

تغییرات در طبیعت و نظم در این گردش یکی از آیات خارق العاده خداوند است که به تعبیر قرآن تا انسان در نشانه های خداوند تدبر و تعقل و تفکر کند.

این تغییرات در ایران در سالی که گذشت مسیری را طی کرد تا ایرانیان را به یاد این ضرب المثل قدیمی خود بیاندازد «سالی که نیکوست از بهارش پیداست» مشکلات سیل در بسیاری از استانهای کشور و تلفات بسیار زیاد مادی و معنوی از جمله مشکلات مالی بسیار بر مردم و دولت، و از سوی دیگر مردم با از دست دادن عزیزان خود و از دست دادن دارایی خود مشکلات روانی بسیاری را برای بازماندگان با خود به همراه داشت.

این بلای طبیعی بیشتر خسارات را در استانهای لرستان و خوزستان و فارس و مازندران به بار آورد که البته یکی از دلائل آن را بی احتیاطی در ساخت وسازهای مسیر رودخانه های فصلی که به خاطر خشکسالیهای پی درپی سالهای قبل به خشکی گراییده بودند و یا به ساخت و ساز در آنها پرداخته شده بود و یا به زمینهای کشاورزی تبدیل شده بود و مانع عبور آبهایی که به خاطر بارانهای فصلی شده بودند و همین باعث شد که خسارات بیشتری به خانه ها و کشاورزی وارد گردید.

روزهای سخت گذشت و مردم بخاطر سیل و گرفتاریها از گرونی و مشکلات خود کمتر حرفی به میان می آوردند. داشت مشکل سیل و مسائل جهادی که برای کمک به سیل زدگان به خاطره ها می پیوست و برای ایرانیان این واقعیت حقیقت پیدا می کرد که این مردم ایران هستند که مشکلات را با هم و در کنار هم پشت سر می نهادند و خواهند گذاشت.

روزها یکی پس از دیگری پیش می رفت در 24 آبان بنزین گران شد و مردم از اینکه با مراجعه به پمپ بنزین ها متوجه شده بودند و قبلا از این موضوع خبری نداشتند عصبانیت خود را به انحای مختلف نشان دادند از شکستن شیشه ها و آتش گرفتن پمپ بنزین ها و بانکها خواسته یا ناخواسته دردام صیادانی قرار گرفتند که به دنبال گرفتن ماهی خود از آب گل آلود بودند و در واقع خواسته به حق آنان را چنان خرابکارانه نشان دادند که معترضین از اعتراض خود دست کشیدند چرا که کار به کشت و کشتار کشیده بود مردم از دولت و حاکمیت نگران بودند چرا اعتراض که حق قانونی وشهروندی آنان بود را به خرابکاری و خسارت زدن به دیگران توجیه کرده بود، اینجا این نکته باید دقت داشت که دولتیان معتقد بودند که مردم باید اعتراضات خود را قانونی بیان کنند، این مطلب حقی است اما ما بعد از چهل سال به مردم یاد ندادیم که چگونه و کجا باید اعتراض قانونی خود را مطرح کنند، نه احزاب قویی وجود دارد و نهادهای مدنی قوی که بتواند اعتراضات را منطقی و قانونی پیگیری نمایند این در حالی که هر کدم از مسئولین که برای بیان واقعیت و گزارش دادن به مردم قدم به میان می گذارند خود در مقام اپزسیون قرار گرفته و معتقدند که باید فلان کار بشود و صورت بگیرد و چرا چنین نشد؟؟!!! خوب اگر قرار است صورت بگیرد پس شما چه کاره اید واگر قرار است دیگران صورت دهند پس حقوق اضافی نگیرید و کنار بروید، اگر قرار است صورت دهید خوب بسم الله همه چیز در اختیار شماست و مردم کاری از دستشان بر نمی آید. در هر صورت ضعف حاکمیت در این قسمت مشخص است و باید این فاصله و مشکل را یکبار برای همیشه اصلاح نمایند.

مرحله بعد 16 دی که توسط نیروهای اشغالگر آمریکایی با همدستانش در دولت عراق دو سردار بزرگ جبهه مقاومت به نام قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس که عاملان اصلی نابودی داعش در عراق وسوریه بودند برای، خود شیرینی، در مقابل صهیونیستها در یک کار تروریستی در نزدیکی فرودگاه بغداد به شهادت رساندند. و این کار آنان باعث شد تا مردم عراق و ایران متحد و یکدست در تشییع جنازه این ژنرال ایرانی و عراقی بطور بی سابقه ای در عراق و ایران شرکت نمایند و در فضاهای مجازی این سرداران جبهه مقاومت به سردار دلها ارتقا یابند و مردم ایران و عراق همچون از دست دادن عزیز خود در مراسمات شهادت آنان شرکت نموده و از ته دل گریه کنند.

در جواب به این حماقت آمریکائیان به رهبری ترامپ ایران نیز به خونخواهی سردار ان خود پایگاه نظامی آمریکایی عین الاسد را مورد حمله قرار داده بود هر چند به تعبیر سید حسن نصرالله رهبر حزب الله لبنان ارزش پوتینهای سرداران مقاومت بیشتر از کله ترامپ بود با این حال برای تسکین دل ایرانیان وعراقیان به این پادگان حمله کردند و رئیس جمهور آمریکا بعد از مدتها سرپوش نهادن به گزارش حمله نهایت به ضربه مغزی شدن تعدادی از سربازان خود خبر داد؛ در حالی که هواپیماها و بالگردهای زیادی بعد از حمله به آن پادگان به مراکز درمانی کشورهای همسایه عراق(امارات، ترکیه، اسرائیل و...) بوجود آمد.

در میان همین روزها بود که با تهدید ترامپ پدافند دفاعی ایران به حالت آماده باش قرار گرفت و پرواز 752 تهران به اوکراین مورد حمله موشکی ایران قرار گرفت و مسافران آن کشته شدند، این مسافران که از اتباع کشورهای اوکراینی، کانادایی و ایرانی بودند ضایعه ای اسفناک را رقم زد.

تحلیلها در این مورد آغاز شد یکی از مخفی کاری دولت خبر می داد یکی از خیانت پدافند ایران و یکی از حمله سایبری آمریکا به پدافند دفاعی ایران صحبت می کرد. هر چند حاکمیت نیز چند روزی از این فاجعه پرده برداری نکرد و شک وشبه ها زیاد شد و باز هم نگرانی مردم از عدم اعتماد دولت به آنان بالا گرفت نهایت با معذرت خواهی مسئولان این فاجعه عاملی شد برای آرامش دوباره مردم.

شیوع کرونا ویروس و یا همان کوید19 در چین اذهان ایرانیان و جهان را به سمت این بیماری فراگیر   هدایت کرد، و مردم درگیر انتخابات را با نگرانی و دلمشغولی خود همراه گرداند، این ویروس عادل و عدالت دوست بخاطر اینکه به هیچ قشری از جامعه رحم نمی کند و هیچ شغلی را در امان نمی دارد نگرانی جهانی ایجاد کرد و اخبار از فرا گیر شدن آن در جهان حکایت می کرد، اولین موارد آن در ایران بنا بر اخبار معتبر از سیم بهمن گزارش شد هر چند گزارش دقیق و نحوه انتقال آن به صورت دقیق مشخص نشد اما در فضای مجازی حکایت از ارتباط طلاب و دانشجویان چینی با قم و بعضی از سوی تجاری می دانستند که در سلفچگان و ووهان در رفت آمد بودند صحبت به میان می آوردند در هر حال با توجه به انتخابات مجلس شورای اسلامی و میان دوره ای مجلس خبرگان، (درچند استان) هر چند در انتخابات مجلس شورای اسلامی مجلس خبرگان به حاشیه رفته بود با این حال با توجه به مواردی چون مشکلات اقتصادی، و بی اعتمادی مردم به حاکمیت بخصوص در زمینه گرانی بنزین و هدف قرار گرفتن هواپیمای اکراینی و موارد دیگر حکایت از حضور کمتر مردم در این انتخابات را به همراه داشت. ( در این بین اما تحلیل ها و تفسیرها از احزاب و حضور آنان در انتخابات با آمدن ویروس کرونا به حاشیه رفت)

این مرحله نیز مردم مقاوم و پر تلاش ایران پشت سر نهادند هر چند قبل از آن در فضای مجازی از شیوع ویروس کرونا حکایت ها اخبار و جک ها ساخته بودند با این حال در حال حاضر و در این ایام فروردین 1399 نیز مردم همچنان گرفتار کرونا بوده و توصیه های زیادی در مورد در خانه ماندن برای سلامتی فرد و جامعه مطرح می شود هر چند عده ای از مردم واقعا هم به سلامتی خود و هم سلامتی دیگران اهمیت داده و توصیه های شورای دفاعی کرونا را جدی می گیرند اما باز هم مثل همیشه افرادی هستند که حتی با کشته شدن مردم به دنبال پر کردن جیب های خود با احتکار ماسک و لوازم ضد عفونی و... در این نبرد جهانی هستند و به واقع باید گفت اینها از انسانیت آیا چیزی نمی دانند؟ و یا عده ای حاضر نیستند چند هفته ای از تفریحات خود دست بکشند و به کمک دیگر آحاد جامعه در نابودی این مریضی کمک کنند در واقع این افراد گاهی وقتی فرصتی برای صحبت پیدا می کنند چنان از انسانیت حرف می زنند که گویی به راستی اگر اینگونه افراد مسئولیتی به دست بگیرند بهترین خدمت را می کنند. در نهایت از عزیزان کادر پزشکی و پرستاری که مدافعان ملت در صف مقدم ویروس کشنده کرونا هستند باید تشکر و قدر دانی کرد. 

در نهایت اینکه این ویروس باعث تعطیل شدن بازارها، و شیفتی شدن کارمندان دولتی و تعطیلی مراسمات اجتماعی و تجمعات بیشتر از چند نفر حتی تعطیلی نمازهای جماعت مساجد و نمازهای جمعه و رفتن به سرخاک در جمعه های آخر سال گردید.

به امید آنکه سال 99 سالی پر از عشق و عاطفه و سعادت و سربلندی باشد به برکت مبعث پیامبر خیر و برکت و به برکت امیر المؤمنین علی (ع). سالی پر از شادابی و نشاط و عاقبت بخیری و پیروزی در مقابل این ویروس کرونا برای خود و همه عزیزان و جامعه بشریت از خداوند علیم و عالم خواهان و خواستارم.

به نام خدای فجر آفرینان آنان که در شب دیجور طلوعی را افراشتند که جهانیان را خیره کرد و درود بر آنانی که این طلوع را پاسداشتند و هشت سال جانانه ازآن دفاع کردند و درود بر آنانی که تلاش دارند تا این طلوع با دسیسه دشمنان دانا و دوستان نادان به شبی سیه تبدیل نگردد.

با تبریک ایام دهه فجر انقلاب اسلامی به همه عزیزان همراه

در این قسمت معرفی دو کتاب از صاحب وبلاگ غنیمت شمرده و آنان را به مخاطبین نوشتار و خوانندگان آینده کتابها تقدیم می دارم.

کتاب اول کتاب اخلاق سیاسی در حکمت متعالیه  با تأکید بر آرای  امام خمینی و آیت الله جوادی آملی،انتشارات صرفی پور و به نویسندگی مصیب ایرانی، در 500 نسخه و چاپ اول در سال 1398 در قم به رشته تحریردر آمده است .این کتاب که پایان نامه کارشناسی ارشد اینجانب در دانشگاه باقرالعلوم(ع) است به مسئله مهم و مبنایی اخلاق سیاسی پرداخته تا یک جامعه اسلامی با آشنایی با مبانی تفکر خود به ارزیابی سیاستمداران خود پرداخته تا بتواند یک سیاستمدار متأله و مسلمان را از یک سیاستمدار به ظاهر مسلمان تشخیص بدهد. این کتاب بر چهار مبنای هستی شناسی، انسانی شناسی، معرفت شناسی و نهایت غایت شناسی به بررسی افکار پرداخته و اصول سیاسی اخلاقی مد نظر را مورد بررسی قرارد داده و نهایت در فصل چهارم به آسیب شناسی اخلاق سیاسی پرداخته است.

کتاب دوم هم با عنوان دین پنهان نویسنده مصیب ایرانی، انتشارات صرفی پور، قم 1398، چاپ اول تیراژ 500 نسخه، که این عنوان نیز اخلاق اجتماعی است که به تعبیر شهیدمطهری افرادی هستندکه به ظاهر دین ندارند اما آداب اجتماعی و اخلاقی را به خوبی رعایت می نمایند که این افراد دارای دین پنهان محسوب می شوند. و بالعکس افرادی هستند که ظاهر دارای دین و تقوا هستند اما هیچیک از آداب و اخلاق اجتماعی را رعایت نمی کنند.

این کتابها بعد از طی مراحل قانونی به امید خدا در بوستان کتاب قم و فروشگاه زائر در قم در چهار راه بیمارستان (شهدای قم) در ویترین قرار خواهد گرفت.

دوای جامعه افسرده در خطبه حضرت زهرا(س)

با تسلیت به مناسبت شهادت بزرگ بانوی جهان اسلام و سرور زنان اهل بهشت فاطمه زهرا(س) و محکوم کردن شخصیتی که در لباس روحانیت دست به آتش زدن کتاب طبی نموده است.

هفته گذشته در مطلبی به دلائل افسردگی جامعه اشاره کردیم هر چند عده ای را خوش نیامد، اما گاهی گفتن بعضی مطالب حتی باعث خواهد شد که نویسنده را هم خوش نیاید، اما نباید شک کرد که به اندازه توان باید گفت و بیان کرد و عمل کرد.

در این قسمت به راههای برون رفت از افسردگی اشاره خواهیم داشت، راههایی که نسخه اخلاق اجتماعی جامعه است و نه روانشناسی. این هفته بنا بر تقویم تاریخی و ثبت تاریخ و قرار گرفتن روز سوم جمادی الثانی که مصادف است با  شهادت دختر ختم الرسول و صدیقه طاهره و ام ابیها، لازم دانستیم بنا بر توان علمی خود به بعضی از مطالبی که در خطبه آن شخصیت، بزرگ و شخصیت ساز عظیم جامعه اسلامی وجود دارد، اشاره ای داشته باشیم، تا شاید بتوان از آن افسردگی و خمودگی که در جامعه ما وجود دارد و  در نوشتار قبل اشاره شد بدر آییم.

از جمله مسائلی که آن عالمه محدثه اشاره دارد، دلائلی است که برای بهبود امراض جامعه می تواند مفید باشد.

ما در قسمت قبل گفتیم جامعه ما به دلائلی از جمله بی اعتمادی، عدم کار و عدم سرمایه گذاری در استان و اضافه بر این امور عدم هماهنگی تربیتی خانواده ها و کانونهای آموزشی و مسئولان فرهنگی، جامعه تربیتی ما را به سمت افسردگی هدایت می کند، و توصیه حقیر آن بود که بیایید از خود شروع کنیم و خود به داد خودمان برسیم.

از جمله برای شاداب نگه داشتن جامعه خویش، به سان یک خانواده باهم زندگی کنیم و غم و غصه همشهریان را از خود بدانیم وشادیمان را با آنان تقسیم نماییم. شاید سخت باشد و عجیب اما باید بنا بر آنچه خود در توان داریم برای اصلاح خود و جامعه خویش تلاش نماییم.

لازم است در یک جمله معترضه عرض کنم که از آنجا که ملت هلند را شاداب ترین ملت می دانند، یکی از دلائل آن را مطالعه همیشگی این ملت ذکر شده است و ما باید اینرا به عنوان یک اصل برای خود آزمایش نماییم.

در خطبه های این انسان آسمانی که در دورانی که زن جایگاهی نداشته و انتظاری از چون دختر رسول الله(ص) وجود اما به سبک پدر خویش و با بیان و الفاظ انتخابی از پیامبر مکرم اسلام که تاریخ به آن اشاره دارد، با بیان شهادتین و شهادت به ولایت امیر المؤمنین(ع) و مخاطب قرار دادن مهاجر وانصار که شما را چه شده است مگر در «شفاحفرة » نبودید که خداوند به برکت پدرم شما را نجات داد شما را چه شده است که به دوران جاهلیت برگشتید و معتقدید کسی بهتر از علی برای خلافت وجود دارد؟! و...  به فلسفه بعضی از موارد اشاره شده است که ما نیز به اختصار چند نمونه را انتخاب کرده و مورد توجه بیشتر قرار خواهیم داد.

1-      صله رحم؛

زهرای اطهر در وصبت نامه خود می فرماید، خداوند صله رحم را قرار داده تا عاملی باشد برای طول عمر انسانها و زیاد شدن عدد آنها ...

یکی از مواردی که عاملی برای افسردگی ما می شود موقعیت مرگ و عمر خودمان است، و فکر کردن به آن از این حیث که حال که بنا بر مردن است پس چرا تلاش و کوشش، اما اگر به مطالب حضرت دقت داشته باشیم متوجه خواهیم شد که توصیه ای که بیان می فرماید می تواند تا حدودی تسکین دهنده ما باشد، لذا از لحاظ اخلاقی می توانیم این وصیت دختر پیامبر را عاملی برای غلبه بر این استرس بدانیم و به عنوان یک توصیه به آن عمل نماییم تا هم با سرزدن به اقوام، دل آنان را بدست بیاوریم و شادی خودمان را با آنان تقسیم کنیم و هم اینکه چه بسا با گوش دادن به درد دلهای آنان مقداری از غم و غصه آنان را کم خواهیم کرد، (اگر نتوانیم کمکی مالی به آنان نماییم) لذا این عمل با توجه به انرژی مثبتی که به اصطلاح امروزیها ایجاد می کند چه بسا در شادابی دو طرف مؤثر بوده و بتواند از افسردگی های بیشتر که باعث امراض گوناگونی چون سکته های قلبی و مغزی می شود جلوگیری نماید.

2-       احسان به والدین؛

مورد دیگری که آن حضرت اشاره دارد مسئله احسان به والدین است که می فرمایند: « وبرالوالدین وقایة من السخط» خداوند احسان به والدین را قرار داده تا شما را از غضب خود مصون بدارد. این مسئله در جامعه ما بخصوص در میان نوجوانان و جوانان مغفول مانده است و به بهانه های قدیمی بودن بزرگترها و بی اطلاع بودن آنان تمام تجربه های آنان را تخریب نموده و تلاشهای آنان را در حق خود و جامعه خویش هیچ انگاشته و گاهی با لحن ترش و اخم و تخم در حرف زدن با آنان علاوه بر خریدن غضب خداوند،افسردگی را در میان آنان بیشتر خواهیم کرد.

 یا از طرف بزرگترها به بهانه هایی چون جوان بودن، خام بودن و بی تجربه بودن احساس میکنیم باید تمام تجربه ما را آنها به دقت عمل کنند و حال آنکه آنان زمانه ای جدید دارند و باید تجربه های جدیدی داشته باشند با این حال با توجه به دو موضع گیری فوق فاصله بین والدین و فرزندان زیاد و زیادتر شده و نسل جدید از نسل قدیم فاصله گرفته و در فضای مجازی فرهنگ و تربیتی که ساخته خود یا دیگران است توجه او را به خود جلب می نماید. و کدورت خانواده ها را به دلائلی از جمله دور بودن و عدم گفتگو در میان آنان بیشتر خواهد کرد،اینجاست که باید احسان به پدر و مادر را فراموش نکنیم و در حق آنان کوتاهی ننماییم و پدران و مادران نیز این توجه را داشته با شند که جوانان ما در دنیایی جدیدتر از ما می خواهند تجربه کنند.

3-      صبر؛

یکی از مواردی که اشاره دارد فلسفه صبر است که می فرماید« والصبر معونة علی استیجاب الاجر» خداوند صبر را وسیله ای برای استحقاق اجر و پاداش قرار داده است، چنانکه خداوند فرموده است همانا اجر کسانی که صبر را پیشه خود کنند بدون حساب داده می شود(زمر10)

هر گاه با این نگاه که در مقابل ناملایمتی های خانواده و همسایگان و همشهریان اگر صبر پیشه کنیم پاداشی بی حساب کسب خواهیم کرد، آیا تحمل و شکیبایی خود را بالا نمی بریم؟ و آیا عاملی نمی شود تا درگیریهای خیابانی ما کمتر شود و آیا باعث نمی شود به همین خاطر اعصاب همدیگر را خرابتر نکنیم و به آرامش خود و جامعه خود کمک نماییم؟

البته این به معنای آن نیست که در گوشه ای بشینیم و به اسم صبر و توکل دست به کاری و حرکتی برای بدست آوردن لقمه نانی نزنیم بلکه به معنای آن است که با تمام تلاش و درگیریهای کاری و خستگی در جامعه باید صبر را در ناملایمات در نظر بگیریم و به اصطلاح زود از کوره در نرویم که خدایی نخواسته عاملی شویم برای کدورت خود و دیگر افراد جامعه، نهایت اینکه صبر می تواند به رفع جامعه خموده ما کمک نماید. معمول است در میان درگیریها و نزاعهای خانوادگی یا اجتماعی گفته می شود فلانی اول شروع کرد و.. در حالی که صبر برای اینگونه مواقع استکه اگر طرف مقابل عاملی برای عصبانیت و بیرون شدن ما از کوره شد و ما صبر کردیم مهم است و الا اینکه همه خوب باشند و با ما خوب برخورد کنند که نشانه صبر و تحمل وشکیبایی نیست. در عین حال که معتقد هستیم در ا ین معامله ضرر نخواهیم کرد چرا که علاوه بر هدیه کردن آرامش به خانواده و جامعه پاداشی اخروی نیز خواهیم داشت. و یادمان باشد که انسانها را خداوند در خسران می بیند مگر آنهایی که عمل صالح انجام دهند و صبر و شکیبایی داشته باشند(سوره والعصر)

4-      مسئله نماز؛

برای بعضی ها حساسیت خاصی دارد کلمه نماز، اما نمازی مورد نظر است که نمازگزار آن نه اهل دروغ است و نه کلک و نه خیانت در امانت، نماز گذاری است که نمازش او را از هر پلیدی و پلشتی و تکبر و غرور دور نگه می دارد لذا حضرت می فرماید« والصلوة تنزیها لکم عن الکبر» و خداوند نماز را قرار داده برای اینکه آدمی را از کبر و غرور پاک نگه دارد. این مطلب نشان می دهد هر کسی که نماز می خواند بعضی از مواردی که اشاره شد یا پلیدیهای دیگری در او وجود دارد آن نماز نماز درستی نیست که نه تنها جامعه را از پلیدی نجات نمی دهد که خود نمازگزار نیز نجات نخواهد داد. لذا اولین مرحله از بین بردن غرور و تکبر است و البته تکبر گاهی به ظاهر است و رفتار و گفتار آدمی و گاهی به اندیشه و برتر دیدن خود از دیگران که این دومی بسیار خطرناکتر است چرا که خود شخص متکبر چه بسا به آن توجه ندارد. در هر حال تکبر و غرور باعث شد که شیطان بعد از سالها عبادت مغضوب خداوند شود و تکبر باعث شد که امثال فرعونیان بگویند من خدای شما هستم، یعنی در مقابل خدا هم تکبر کردن در حالی که ذره ای هستیم ناچیز و ناتوان در مقابل قدرت بی انتهای خداوند.

5-      فلسفه حرمت قذف؛

حضرت در این مورد می فرماید « اجتناب القذف حجابا للعنة» یعنی خداوند قذف و بردن آبروی مردم را به مثابه مورد لعن قرار گرفتن شخص آبرو برنده و توهین کننده از طرف خود می داند.

یکی از موارد که اسلام بر آن تأکید کرده بحث قتل نفس است که مجازات سنگین قصاص برای جلوگیری از آن مطرح نموده است، اما گاهی کسی را با کشتن فیزیکی و به اصطلاح با ترور فیزیکی از بین نمی برند بلکه با ترور شخصیتی از بین می برند. این مورد این روزها باب مجالس است و نقل و تنقلات مجالس چه مجالس خانوادگی و چه اجتماعی و این همان جایی استکه انسان دوستدار حضرت زهرا (س) نمی تواند در آنان شرکت کند و عامل فرو ریختن آبروی شخصی یا شنیدار از بین بردن حیثیت شخصی مسلمان شود، و جامعه را از این حیث بی نیاز نماید و از حیث فرهنگی و تربیتی ویران و به شیطان انسی و جنی کمک کار باشد. و برخود لازم می داند دیگران را از این عمل زشت باز دارد. بماند که عدهای به اصطلاح سیاسیون با عمل به حدیثی که دشمنان خدا و پیغمیر را جایز به غیبت می داند، و این افراد همان را مستمسکی برای اتهام و تهمت به مخالفین خود می دانند.

6-      فلسفه عدالت؛

جامعه امروزی ما و افسردگی بسیاری از افراد از وضعیت عدالت است که اکثریت به آن راضی نیستند و از تبعیض ها و پارتی بازیها می نالند، و هر روز امید به عدالت را در خود و جامعه خویش کمتر می بینند، و این شُکی است که بر جامعه نواخته شده و باید برای جلوگیری از، از هم پاشیدن جامعه به آن توجه لازم را دشته باشیم.

حضرت در این مورد می فرمایند« والعدل تنسیقا للقلوب» خداوند عدالت را قرار داده است برای اینکه دلها را با هم هماهنگ کند.

اجرای عدالت در جامعه به طور کلی بر عهده حاکمان و سردمداران است اما خود ما نیز می توانیم تأثیر گذار باشیم و با رعایت حق تقدم در جامعه و حق اولویت و حق بزرگتر و کوچکتر بتوانیم عدالتی که با دستان خود به تخریب آن پرداخته ایم بازسازی نماییم تا قلبها و دلهایمان به هم نزدیک گردد و عامل کدورت دیگر همشهریان خود نباشیم

خدایا چنان کن سرانجام کار              که تو خشنود باشی و ما رستگا

به نام دادار شادی آفرین

این روزها و این ایام که اخبار تلخ و شیرین کشور ما را فرا گرفته است از شهادت سردار بزرگ و خبر خوش انتقام که از یک طرف هیبت ساختگی دولت آمریکا را در جهان زیر سؤال برد و از سوی دیگر ترکیدن حباب قیمت دلار که هر دو ضربه ای بر ترامپ و مثلث شوم آنان  شد و از طرف دیگر خروج نظامیان آمریکایی از منطقه نیز می تواند نشانه هایی از تصمیمات نادرمپ دانست.

هر چند خبرهای خوب و شیرین می تواند روحیه جامعه ایران را به سوی شادابی و بهبود بکشاند اما به نظر می آید دست هایی در کار است تا جامعه ایران را به سوی نا امیدی و خمودگی و افسردگی بکشاند هر چند در این بین منظور تنها رسانه و فضای  مجازی خارج از کنترل دولت نیست بلکه حتی خود مسئولان نیز به این فاجعه انسانی کمک نموده اند،

بر این اساس اخباری مبنی بر عبوس بودن و افسرده بودن جامعه کرمانشاهی از دیگر استانهای کشور چه دلیلی می تواند داشته باشد و این سؤالی است که باید پرسید که دلیل آن چه چیز یا چه چیزهایی می تواند باشد؟ نگاهی به سابقه جامعه کرمانشاه و موقعیت این اقلیم و فرهنگ کهن آن از دو چیز می گوید که هر دو از سرزنده بودن و شادابی در فرهنگ آن دارد و آن مسئله میهمان نوازی و موسیقی فولکوریک آن که هر دو از فرهنگی شاد و شادمانه حکایت دارد چرا که نبود شادابی، گرایش و میل به هیجکدام از آنها را بر نمی تابد و روحیه های شاداب و با طراوت است که میل به موسیقی شاد پیدا می کند و همچنین میهمان نوازی نیز به روحیه شاد و با طراوت نیازمند است

حال باید به پاسخ سوال پرداخت که به راستی چه چیزی باعث شده است که این جامعه ما به این سبق وسیاق گرایش پیدا کند که در میان کشور عزیزمان این جامعه کرمانشاهی با آن سابقه شادابی استکه مقام اول را کسب کرده است و شاید بخاطر این است که جامعه ما دوست دارد همیشه اول باشد حال هر چه و هر چیزی و هر برنامه ای چون دارا بودن منو ریل که بانگ اول بودن شهر ما بعد از تهران چنان عده ای ذوق زده کرده بود که این همه سال و بودجه آن از چشم ها دور افتاده و دیگر جامعه را به ا ین درهم بودن خیابان و ترافیک زیادی که مخصوصا در قسمت های چهار راه بسیج در هم می پیچد عادت کرده اند.

در هر حال اول بودن هم نمی تواند همیشه خوب باشد مثل همین بحث افسردگی و خمودی و عبوث بودن مردم این جامعه کهن، آیا می توان جواب سؤال را اینگونه داد که جامعه ما به چند دلیل مقام اول را در این مریضی افسردگی برای خود کسب کرده است که از جمله به بیکاری زیاد در این استان و شهرستان و نبود سرمایه و سرمایه گذار از یک طرف و مهاجرت عزیزان خانواده ها از پدران و مادران و فرزندان برای کسب درآمدی به امید آنکه بتوانند نانی به دست آورند و زندگی به کف ندهند؟

آیا می توان گفت دلیل این مقام اولی آن استکه مردم این دیار و بخصوص جوانان آنان به علت همان مورد فوق بیشتر و برای فرار از تفکراتی که مثل خوره زندگی آنان را می خورد به موادی روی می آورند هر چند به غلط اما به قول خودشان حداقل مدتی از وقتشان را در  دنیایی بدون تفکر طی خواهند کرد؟

آیا می توان گفت تربیت های نا موفق نا کارآمد و نامتوازن در خانواده ها و مدارس و دانشگاهها به این معضل کمک کرده و در واقع با آگاهانه یا نا خودآگاه جوانان و نوجوانان خود را درگیر اموری می کنیم که نه کاری برای از بین بردن آن را در دست داریم و توان برون رفت را از سوی جوامع خانوادگی و حتی شهری دارا هستیم لذا با ذکر مصائب بی پولی و بیکاری و مشکلات در جمع خانواده و مخصوصا کودکان در واقع زمینه را برای عدم شادابی و افسردگی آنان را بوجود آورده و خواهیم آورد؟

آیا می توان گفت که دلیل دیگری نیز می تواند به دلائل فوق افزود و یا مکمل آنها می تواند باشد و آن بحث عدم اعتقاد قلبی جامعه میان سال و بزرگ سال و جوان ما به مسئله دین و خدا و قیامت؟ هر چند در سایر استانها هم می تواند باشد اما در این استان به دلائل وجود مذاهب و فرق گوناگون و تبلیغات غیر خدایی از سوی آنان و تبلیغات نادرست و یا بی پشتوانه مبلغین دینی ما عامل دیگری برای این مرض جامعه گردیده است؟

آیا می توان گفت که مسئولین و عدم کارایی برنام های آنان چه در بعد سیاسی و چه اقتصادی و چه فرهنگی عاملی برای فاصله گرفتن جامعه ما از مسائل دینی که به عقیده بعضی از دانشمندان یک وسیله ای برای فاصله گرفتن از خمودگی و بی حالی افسردگی می باشد چنانکه دانشمندان در تحقیقات خود اکثر کسانی که به خودکشی می رسند را از افراد بی دین یا بی اعتقاد به عالم ماوراء می دانند.

در هر صورت همه عوامل ذکر شده به این افسردگی جامعه ما کمک رسانده و آنان را به همان سمتی سوق می دهد که عقده های فروخفته ای را در درون ایجاد خواهد کرد که نه اعتقادی به دین برای افراد جامعه می ماند و نه اعتمادی به مسؤلان و کارگزاران جامعه ما؟

پس لازم است از باب کلکم راء و کلکم مسئول عن رعیته همه دست به یکی داده و در این بازار سیاست بازان بی سیاست به سمتی نرویم که آنان می خواهند و آن مشغول کردن ما به خود، حال یا با درگیر کردن جامعه به کارهای روزمره و مسائل معاش و یا با بحث اختلاف بیانداز و حکومت کن برای عدهای که به بهانه های قومی به دنبال رأی گرفتن از مردم هستند.

بیایید با دستان خودمان و در حد مسؤلیت خودمان به همدیگر کمک کنیم تا این افسردگی و خمودگی را نه تنها از جامعه دور کنیم که بهانه ای برای عده ای نشود برای تصویه حسابهای شخصی در یک برخورد و نزاع خیابانی چرا که این روحیه جامع همانند روحیه یک فردی است که افسردگی گرفته و از همه چیز متنفر است و همه چیز را مزاحم خود می داند، اما نباید همین را وسیله ای قرار دهیم برای مواجه و مبارزه با کسی که به هر علتی یک اشتباهی کرده و ما خود را ذی حق بدانیم که او را ارشاد نماییم و یا در یک برخورد ماشین و تصادف و تصادم ماشینها برای جبران کمبود خودمان از بحث اخلاقی گرفته تا مباحث اقتصادی تماما در چهره کسانی ببینیم که آنان نیز به همان اندازه در آن کار مقصرند که ما مقصریم و آنان نیز از وضعیت زمانه به همان اندازه نگران و ناراحتند و خسته که ما چنان هستیم پس لازم می آید حال که امیدی به قدرتمندان نداریم اعتماد جامعه خویش را از دست ندهیم و خود در بی اعتمادی در جامعه خویش سهیم نباشیم و به جامعه خویش کمک نماییم تا فرهنگ خود بودن را چنان گسترش دهیم که جامعه کرمانشاه و استان کرمانشاه را جامعه خویش و خانه خویش بدانیم که در جمع خانواده ای بزرگتر از برادران و خواهران و عموها و دایی ها زندگی می کنیم که با هیچکدام از آنها جنگ نداشته و نداریم و همچنین همه را از خود بدانیم و چنانکه در خانواده بی میلیها و بی اهمیتی ها به خود را با دیده اغماض نگاه می کنیم دیگران را چون برادران و خواهران خود ببینیم و اشتباه آنان را به چشم اغماض بنگریم تا درگیریهای درونی جامعه خویش را کم و کمتر نماییم و در واقع با دیده خوش بینی به تمام رقیبان و مخالفان بنگریم تا با اشتباه آنان، بلافاصله انگ دشمنی را به آنان نزنیم و آنها را از دور خارج ننماییم.

جامعه خموده و خمود  همانند یک مریض به یک روانکاو و روانبخش احتیاج دارد تا به یک قاضی و دستورات قضایی.

به نام قاصم الجبارین

این روزها که آتش افروزی گرگ صفتی به نام ترامپ می رود که جامعه جهانی را دچار جنگی دیگر کند بر همه عقلای قوم و امت اسلامی فرض است که دست در دست هم این جرثومه فساد را به نحوی به سر جای خود نشانند البته برای یک دست بودن امت اسلام لازم می آید که ابتدا هر کسی در جامعه خویش برای وحدت درون خانواده خویش و سپس وحدت در شهر خویش و دولت خویش و نهایت وحدت با کشورهای دیگر از خود شروع کرده و خویش را شناخته و تلاشی برای خود شناسی بیشتری داشته باشد چنانکه به وضعیت فیزیکی خویش توجه داریم و به خلقت ظاهری خویش توجه داریم به اوصافی که لازمه یک زندگی مشترک ملی و جهانی است نیز دقت لازم را داشته باشیم چنانکه تادر درون خود به وحدت نرسیم نمی توانیم با دوستان خود به وحدت برسیم و تا با دوستان خود وحدت نداشته باشیم با دیگران نمی توانیم به وحدت برسیم پس لازمه یکی شدن جامعه با هم و جوامع دیگر وحدت درنی می باشد. جهان غرب به سرکردگی آمریکا نمی خواهد به توافقی گردن نهد که خود پای آنرا امضا کرده است. چرا که زیاده خواهی آنان اجازه عمل به تعهدات خویش را به آنان نمی دهد. چرا که نگاه جهان غرب وسیاست آنان یک نگاه اخلاقی و مقید به دین نیست بلکه آنان منافع خویش را در نظر دارند لذا هیچگاه اروپای معامله گر که یک ترلیون معامله با آمریکا دارد نمی تواند برای چند میلیون یورو معادلات خود را به هم بزند و بالعکس نیز چنین است. پس منافع آنان اقتضا نداردکه در برجام بمانند و چنانکه ما انتظار داریم عمل نمایند. پس تمام تکیه ما باید به وحدت درونی و جهان اطرافی باشد تابتوانیم در مقابل زیاده خواهی ها بایستیم.باید اقتصاد کشور را به اقتصاد جهانی زنجیر نموده تا در صورت متضرر شدن ما آنان نیز متضرر گردند. اما اصل سخن اینکه وقتی تروریستی چون ترامپ تمام قوانین بین المللی را زیز پا گذاشته و تنها باتکیه بر هژمونی خود هر قانونی را زیر پا گذاشته و اکثر قرار دادهای خویش را با دیگر کشورها لغو نموده است دست به ترور سردار غزیزی می زند که به اعتراف دوست و دشمن نوک پیکان برخورد با نیرویی دسپرورده آمریکاییان به اعتراف خود آنان بود نیرویی تروریستی که برای سازندگان آنها تاریخ مصرفشان تمام شده بود. اما آنان با یک چرخش دشمن اصلی خود را ایران می دانستند و سردار عزیزما این قوم وحشی را محو نموده و خاری شد بر چشمان ترامپ لذا دستور ترور او را در پنتاگون و اجرای آن را نیز موشهای آزمایشگاهی آنان به انجام رسانده و داغی بر دل تمام ملت ایران نهادند. این واقعه نکته ای شد تا یکبار دیگر وحدت ایران و ایرانی را تجربه کنیم و ملت ایران یکدست از فردی حمایت کردند که نه در خانه ای مجلل بود و نه در محله ای بسیار اعیانی و در مأموریتهای خود هیچگاه نگفت دیگران چرا انجام نمی دهند و نگفت حالا که من تمام در دفاع بودم نوبت دیگران است. او در واقع همه چیز را برای خدا می خواست لذا خداوند او را عزیز کرد. مردم بزرگوار ایران بارهادر مراسمات تشییع و مجالس عزا برای شهدای آن واقعه به انتقام سخت و گرفتن حق شهدای تروریستی مقاومت اعلام انزجار خود را مطرح نمودند تا اینکه روز سوم عزیزان یگان موشکی با حدود 15 موشک مواضع تروریست های آمریکایی را در هم کوبیدند در این بین اما حادثه ای نیز به وقوع پیوست که شیرینی انتقام سخت را از ما گرفت و با هم روحیه ای نگران به جامعه ما منتقل شد و بحث انهدام هواپیمای اکراینی به میان آمد که کام همه عزیزان دوستدار انقلاب اسلام را تلخ کرد و آن شهادت عده ای زیادی از هموطنان در این خادثه دردناک گردیدکه علاوه بر شهادت عده ی زیادی از هموطنان عزی عده ای از خانوده های اکراینی نیز داغدار شدند که مایه تأثر و تعلم خاطر همه دوستداران شد. نکته ای که علاوه بر شهادت و کشته شدن عده ای از عزیزان و میهمانان اکراینی مخفی کاری مسئولان مربوطه و یا عدم آشنایی به گزارش آن سبب شد که یکبار دیگر اعتماد عمومی را جریحه دار نموده و شاید هم احساس حقارت نموده چرا که این گونه گزارش دادن صدا وسیما یعنی احمق فرض کردن مخاطب بوده است . لذا انتظار مردم نه دروغ و دیر به نتیجه رسیدن بود چرا که نظام را وابسته به یک شخص یا گروه و یا یک نهاد نظامی ندانسته که نظام متعلق به تمام ایران و آزادگان و آزادی خواهان جهان می باشد. نکته ی آخر اینکه این فاجعه باید با تمام قدرت پیگیری شده و مقصر اصلی را به قانون بسپارند تا آرامشی باشد بر دلهای داغدار شهدا و کشته شده ای این فاجعه.

به نام خدا


بارها شنیده ایم و خوانده ایم و گفته ایم که هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد. مخصوصا که اگر ما اهل فرهنگ نیز باشیم
از قدیم گفته اند و شنیده ایم که یک سوزن به خودت بزن و یک جوالدوز به دیگران نگاهی به وضعیت رسانه ها بخصوص رسانه های مکتوبی چون نقد حال ما را به این سو هدایت می کند که به واقع امثال این جریده محترمه چقدر در بیان واقعیات موفق بوده و چقدر توانسته مخاطبین خود را با خود همراه کند و از بودجه ای که می گیرد و از امکانات دولتی که استفاده می نماید چه مقدار توانسته است مخاطبین خود را به چالش نقد حال خود بکشاند.
 شاید گفته شود تمام هزینه این جریده شخصی است، اما همین اندازه که جای عنوانی را گرفته است و اجازه نشر جریده ای دیگر به این عنوان به یگری که دوست دارد با همین عنوان نقدهای منطقی خود را بر فرهنگ و سیاست جامعه وارد کند هم داده نمی شود تا شخصی بتواند آنچه در جامعه خویش می بیند به عنوان حال در نظر گرفته و به نقد آن بپردازد نیز خود نوعی اشغال جایگاه دیگران محسوب می شود، چرا که وضعیت فرهنگی کشور برای هر اهل فرهنگی قابل قبول نبوده و ضعف همه ارگانها و نهادها و رسانه ها را در آن موثر می بیند.
در جلسه ای که به مناسبت تجلیل از یک پیشکسوت عرصه هنر و شعر برگزار می گردد شخصی پیدا می شود تا با داخل شدن در فضایی سیاسی و سبک «دن کیشوتی» از نگاهی و به سبک «رابینهوتی» از سویی دیگر به دفاع از مردم مظلوم پرداخته و خود را مد افع مظلومان نشان داده تا شاید دردی از جامعه کاسته شود!!.
اینکه به دفاع از مظلومین بپا خواسته باشیم جای تقدیر و تشکر دارد اما به اسم مظلومین عٍرض خود ببریم معنایی دیگر دارد این که بعضی از نهادهای مذهبی بودجه های آنچنانی می برند و کاری از آنان ساخته نیست یا اینکه کاری برای اجرا ندارند دو تا معنای متفاوت دارد و اینکه باید پاسخ گوی ان بودجه بود حرفی بسیار درست و منطقی است به شرطی که تمام بودجه هایی که قرار داده شده برای مراکز فرهنگی  و دینی همگی زیر ذره بین قرار گرفته و همه پاسخگو باشند. اینجاست که نباید همچون دیگر سیاست بازان تنها نوک دماغ خود را ببینیم و یا سرمان را در زیر برف کنیم و به مخالفین یا به تعبیر بهتر رقیبان خود بتازیم و از دیگر امور غافل شویم.
احتیاجی به ذکر نام نیست اما اینکه شخصیتی حقوقی و در جایگاهی حقوقی مدعو  باشد و در جایگاهی حقیقی و به جای شخصیتی حقیقی در مقام قضاوت بنشیند با «هر کلام  جایی و هر نکته  مکانی دارد» در نگاه فرهنگیان، فرهنگی دان سازگاری نخواهد داشت.
شجاعت تنهادر بیان حرف نیست، شجاعت آنگاه معنا پیدامی کند که حرفت و کلامت عقده و نفرت در قضاوتش استشمام نشود.
اینکه مراکز مذهبی ودینی بودجه های کلان گرفته اند یا نه بماند و اینکه باید جوابگو باشند شکی نیست و چه بسا باید شفافتر از جاهای دیگر به بیان آن پرداخته شود اما اینکه تنها ذره بین ما روی این مسئله شکسته شود جز عرض خود بردن و زحمت دیگران داشتن کاری از پیش نخواهیم برد.
مرد میدان باشیم و به دقت بودجه های تمام نهادها و ارگانها را مورد نقادی قرار دهیم تا  حقوق های نجومی و پاداشهای کهکشانی و فرارهای سه هزار میلیاردی و بورسیه های غیر عادلانه و...از آن بیرون نیاید. یا خرید و  فروش کاغذهای جراید به میان کشیده نشود و یا آمار بالای نشراز بعضی از جراید که واقعیت خارجی ندارد اعلام نشود و ... آیا این دوست فرهنگی ما به نقد بودجه سایر ادارات نیز توجه نموده است؟ آیا به بودجه شرکت ها و مؤسسات دیگرهم دقت نموده است؟. آیا کسانی نیستند که به اسم تخصص به اندازه صد نفر از همین افرادی که ایشان مورد نظرش است حقوق دریافت می کنند؟! اگر نمی دانند لازم می آید تحقیقی دوباره پیش بگیرند.
شاید در ذهن عده ای خطور کند که این ارگانها و نهادها کاری مشص و مفید دارند البته زحمات بسیاری از زحمت کشان در نهادها و ارگانها را زیر سؤال نخواهیم برد، و قابل تقدیر است اما مگر این اداراتی که  تحت نفوذ این افراد به اصطلاح شما عزیزان کاردان و متخصص نیست که ذهن امثال بنده و شما را به هم ریخته است و از صرف بودجه ها و هزینه های آنان نگران هستیم ؟! و موارد فوق که اشاره شد از آن بیرن میاید؟!
 لذا اول باید این سؤال از این افراد پرسید اگر چنین نیست پس چرا باید وضعیت جامعه ما اینقدر بغرنج باشد که بحث از دین به عنوان یک مبنای فرهنگی کاری عبث محسوب شود؟! و فردی کاردان مثل این بزرگوار هم باورش بشود که نهادهای مذهبی  اولین تخریب کننده فرهنگند.

اگر دیگرانی مثل همین جریده نقد حال کاری فرهنگی کرده است چرا مدیر مسئول آن نمی تواند جایگاه حقیقی و حقوقی خود را به مردم بنشاند و آنگاه به نقدی بپردازد که همه را منطقی قانع نماید. و در همین جریده فخیمه به خامه در آورد.
 البته شاید مسئولان آن احساس کرده اند مخاطبین جریده آنان به اندازه همان چند نفری که در سالن بوده اند نیستند، پس بهترین جا را برای بیان افکار خویش همان سالن دیده اند و الا چه بسا منطقی تر و علمی تر می توانست در نقد حال نقد بودجه نماید و قدرت قلم خود را در جذب مخاطب نشان دهد تا امیدی به ثابت ماندن مخاطبین خود نیز داشته باشد.
سخن آخر اینکه ای کاش همه ما از من نگارنده تا این نقد حالی عزیز اول نگاهی به وضعیت خود و امکاناتی که در اختیار داریم برای کار فرهنگی سوزنی بر خود زنیم تا بدانیم آیا مشتریان و همراهان ما همانهایی هستند که از ابتدا به عنوان تنوع اسمی جریده به سراغ ما آمده اند و  دیگر سراغی از نوشته های ما نگرفته اند (همچون نگارنده و برخورد با جریده نقد حال) یا عده ای ثابت مانده اند و تغییراتی فرهنگی ما در مخاطبین خود ایجاد کرده ایم و هر روز یا هر هفته یا هر ماه یا فصل یا سال به مخاطبین ما یکی دو نفر افزوده شده تا بتوانیم با این مستندات مخالفین خود را به باد نقد بگیریم.
انتشار این مطلب می تواند بزرگواران در نقد حال را به مخاطبینی چون بنده بشناساند که این عزیزان اول یک سوزن به خود زده و بعد یک جوالدوز به دیگران.

اربعین و بیداری

ماه محرم و ماه صفر از ماههایی هستند که بر مبنای تفکر اسلامی پر از حزن و غم برای جهان اسلام است از شهادت امام حسین در دهم محرم تا بیست و هشتم صفر که شهادت پیامبر مکرم(ص) اسلام است و سیم صفر که شهادت امام رضا(ع) است.

قرار گرفتن اربعین شهادت امام حسین در بیستم محرم و پیاده روی جهت زیارت آن امام همام فرهنگی را همراه با اشک و عشق و عقل می طلبد که جای بسی دقت و توجه دارد.

ابتدا جایگاه اربعین در اندیشه و تفکر اسلامی و گرفتن این مناسبت در شهادتها و وفیات و خواستگاه آن را می توان در قرآن و رویات یافت چنانکه در مورد حضرت موسی(ع) و قوم ایشان به دو نکته چهل شب مناجات حضرتش اشاره کرد و همچنین چهل سال سرگردانی قوم موسی(ع) و اینکه پیامبران غالبا از چهل سالگی به مقام نبوت رسیده اند و اینکه در نماز شب دعا کردن برای چهل مؤمن می تواند مبنای توجه مسلمانان به این مناسبت باشد.

اربعین شهادت امام حسین(ع) و راهپیمایی که بنیانگذار آن جابر ابن عبدالله انصاری(س) ( که البته در عین حال که امام حسین(ع) خود نیز در نگاه آنان دارای جایگاه رفیعی می باشد، شاید همین حرکت جابر به عنوان یک صحابی پیامبر(ص) عاملی شده است تا برادران اهل سنت نیز در این راهپیمایی از باب سنت صحابه ارج نهاده وشرکت نمایند) می باشد سنتی شده است تا هر سال عده ای به شوق زیارت مرقد مطهر امام خود با آگاهی از هدف و جایگاه امام خود به سمت آن به پیاده روی بپردازند تا به تعبیری با آرمانها و اهداف آن بزرگمرد میثاقی دوباره بسته و تجدید بیعتی بنمایند

چرا که بر مبنای تفکر سنتی و حدیثی ما این راهپیمایی که مقدمه زیارت مضجع مطهر مولای خود می شود افضل اعمال محسوب می شود و زائر آن امام در بهشت در همسایگی پیامبر اکرم (ص) قرار دارد و همچنین این عمل باعث طولانی شدن عمر می شود و روزی انسان را زیاد خواهد کرد و همچنین ملجأ و مأوایی می شود برای شفاعت این وارث پیامبران می باشد.

آگاهی یافتن و بیداری از این مناسبت بر مبنای زیارت اربعین می توان دانست که در آن زیارت نامه می خوانیم « ...من بذل مهجته فیک لیستنقذ عبادک عن الجهاله...» یعنی خدایا حسین کسی است که خونش را در راه تو به زمین ریخته شد تا بندگان تو را از جهالت نجات دهد و همچنین آنان را از سرگردانی برهاند و غرق شدگان به دنیا را نجات دهد کسانی که آخرتشان را به مطاع ناچیز دنیا فروختند. بر این مبنا قیام امام آگاهی دادن به زمانه خود و تمام کسانی است که خود را به آن حضرت منتسب می نمایند.

هر چند آگاهی یافتن و در پی آگاهی بودن فطرت انسانی محسوب می شود اما گاهی به علت سختی راه و مشکلات آن یا عده ای راه را اشتباه می روند و یا هوای خود را ، خدای خود ساخته، و آگاهی را بر مبنای آنچه که خود دوست دارند خواستارند و چنان غرق در مادیات شده که دین نیز برای آنان وسیله ای برای رسیدن به مقاصد خود شده است. جهت توضیح این مطلب لازم است این نکات تاریخی را مورد توجه قرار دهیم، از جمله امیرالمؤمنین (ع) که قبل از اینکه به مقام ولایت و جانشینی پیامبر برسد، شخصیتی پیدا کرده است که دنیا را از آنجهت گرامی می دارد تا بتواند به خلق خدمتی کند، و وقتی در جایگاه امامت و حاکمیت امت می نشیند در جنگها مردانه می جنگد و چنانکه در تاریخ آمده است آب را بر دشمنان خود نمی بندد چرا که او از پیامبر خویش در فتحه مکه آموخته است که آنگاه که بر دشمنان خود مسلط شدی باید رحمت و رأفتد چیره شود بر انتقام گیری.

اما شخصیتی چون معاویه وقتی به جایگاه حاکمیت مسلمین تکیه می زند می گوید من برای دنیای شما کار می کنم و کاری به دین شما ندارم و مخالفین خود را با انواع و اقسام ترفندها و حیله کشته و یا به شهادت رسانده و یا محبوس ساخته است.

جامعه اسلامی در بین این گونه حاکمان قرار گرفته و فرهنگ خود را بر مبنای این روشها باید بسازد حال برای رسیدن به فرهنگی که مبنای آن تربیت معاویه ای باشد بدون هیچ دغدغه ای انسان را و فرد جامعه اسلامی را به سمت خود خواهد کشاند چرا که هوای نفس انسانی نیز به این سمت انسان را سوق خواهد داد.

اما بر مبنای امیر المؤمنین علی (ع) جنگ بین حق و باطل در حال وقوع است و انسانی که نفس اماره اش هیچ زمانی او را تنها نخواهد گذاشت او  به انتقام گرفتن از مخالفین به اسم اسلام می کشاند و نفس لوامه او را به سمت فطرت پاک دعوت می کند و این گرایش به سمت خوبیهاست که انسان را به سختی انداخته و با او همراهی نخواهد داشت.

قیام حسین (ع) در صدد بیدار کردن این فطرت بود که مدتی بعد از پیامبر اکرم(ص) به کما رفته است و اشرافی گری و تکیه بر هوای نفس غالب شده و نکته مهمتر این که این هواپرستی را به نام یکتا پرستی به جامعه تزریق می کنند.

لذا اسلام کسانی که از ابتدا بخاطر قدرت گرفتن اسلام بوده و نه بخاطر یافتن حقیقت توسط آنان در اسلام اسلامی است که در کوی و برزن به دنبال فرصتی است تا خواسته های درونی خویش را به اسم اسلام و کسب ثواب چون اسب تاختن بر جنازه اهل بیت پیامبر که تا آن زمان در تاریخ چنین چیزی ذکر نشده است اما در این حادثه کربلا رخ می دهد به اسم کسب ثواب بیشتر !! و این همان است که جهل مقدس نیز نام گرفته است.

مولوی می گوید:

زان که از قرآن بسی گمره شدند،             زین رسن قومی درون چه شدند

مر رسن نیست جرمی ای عنو    د             چون تو را سودای سر بالا نبود.

اما نکته ای دیگر که در ایام اربعین و   این روزهای جامعه ما قابل توجه است اینکه پیاده روی اربعین چنانکه اشاره شد یادآور سنت بیداری عاشقانه حسین(ع) برای دیدار با شخصیتی که تمام هستیش را برای خدا دارد، لذا عاشقان او نیز تمام هستی خود را در طبق اخلاص برای زائرانش قرار می دهند، که پایه گذار این سنت جابر ابن عبدالله انصاری بود و بعدها ائمه اطهار(ع) به آن سفارش دارند.

اما این راهپیمایی نیز که این سالیان به برکت امنیت دو کشور ایران و عراق گستردگی خاصی یافته است هر چند تمام آنچه مطرح است بیداری امت اسلام باید باشد اما نکاتی که قابل توجه می باشد و نباید همچون عزاداریهای امام حسین(ع) درمیان جامعه اسلامی وشیعه مخصوصا ظاهرگرایی برای ما چنان شود که بعدها برای پاک کردن تحریفات آن به عالمانی چون استاد مطهری نیاز باشد.

نکته ای که مطرح است اینکه گرایش پیدا کردن به ظواهر مثل حضور کمی افراد و تبلیغات گسترده برای این حضور بدون کسب معرفت مذهبی و سیاسی در قضیه می رود تا آن نیت پاک افراد را نیز تحت تأثیر قرار دهد و چه بسا بعدها از شفا یافتن ها صحبت خواهد شد و...

نکته بعدی اینکه نگاه دولتی به این قضیه و حمایت های مالی به موکب ها و... می رود تا این نگاه نیز به قضیه اربعین از حالت معنوی و خود جوش بودن افراد به سمت نگاهی دولتی گرایش پیدا کند که این نیز آسیبی چون بی بودجه بودن دولتها یا اختلاف سلیقه ها عاملی برای انتقام گیری دولت از موکب های مخالف خود گردد و در عین حال در آینده به مباحث بین دو دولت ایران و عراق نیز کشیده خواهد شد.

نکته ای دیگر اینکه انتخاب زائران از موکب هایی که امکانات بیشتری و بی توجهی به میزبانان مردمی که از امکانات کمتری برخوردارند می رود تا این نگاه مخلصانه نیز از هر دو یعنی هم میزبان و هم میهمان برگیرد.

بسم الله الرحمن الرحیم

از قربان تا غدیر
اعیاد قربان و غدیر از اعیاد اسلامی محسوب می شود که اولی به امامت رسیدن حضرت ابراهیم را پس از سربلند آمدن از امتحان ذبح فرزند خویش حکایت دارد و دومی نیز به امامت رسیدن شخصیتی که پیامبر در مورد  ایشان فرمود خدایا دشمن بدار دشمنانش و دوست بدار دوستانش.(حدیث غدیر)اما رسیدن به این مقام بر اساس و مبنایی است که خود قرآن به عنوان صبر اشاره دارد چنانکه می فرماید ما در میان آنان کسانی را امام قرار دادیم بخاطر صبر و بردباریشان (سجده24).
عامل اشتراک این دو عید را در جعل امامت توسط خدا برای شخصیت هایی که امام بودنشان از باب تحمل و صبر در مشکلات و مصائب بوده و همچنین تسلیم به امر خداوند چنانکه ابراهیم خلیل(ع) در تمام مراحل مبارزه با نمرودیان و جنگ کلامی با آنان و اخراج از وطن و رفتن به مکانی بی آب و آبادانی و در نهایت ذبح فرزند خویش در مقابل امر و دستور الهی دانست.
از طرفی دیگر شکیبایی علی ابن ابی طالب(ع) از یازده سالگی تا زمان شهادت در تمام مراحل سرکوفت زدن اقوام بخاطر تبعیت از پیامبر(ص) و دفاع جانانه ایشان از اسلام و پیامبر اکرم در تمام جنگها و مناسبتهایی که اسلام در خطر می دید. بر این اساس در هر دو عید بحث از امامت است یکی امامت از طرف خداوند به پیامبری که او را دوست خود می داند(ابراهیم خلیل الله) و در دیگری امامت به شخصیتی که پیامبر او را وصی و برادر و جانشین خود می خواند. (حدیث یوم الانذار) و حدیث منزلت و...
اگر بنا بر آیه 24 سوره سجده مبنای امامت را صبر بدانیم و همچنین یقین داشتن به خالق هستی و علم به آسمانها و زمین باید گفت این حکمت را خداوند به ابراهیم دوست خود داده و علی ابن ابی طالب نیز خود بارها فرموده است که من راههای آسمان را بهتر از راههای زمین می شناسم(نهج البلاغه خطبه 189/5) و اگر پرده ها کنار روند هیچ چیز به یقین من افزوده نخواهد شد(بحار الانوار جلد66ص 294).
صریح آیه قرآن بر این مبنا دلالت دارد که این مقام شامل هر کسی نخواهد شد ولو از خانواده پیامبران و اولیاء باشد بلکه شامل کسانی خواهد شد که علاوه بر قبولی از امتحان الهی و صبور بودن در مقابل گناه و عبادت، در مصائب نیز شکیبایی پیشه نموده(سجده24) و هم چنین از کسانی نباشد که قبل از رسیدن به مقام امامت ظلمی کرده باشند(بقره124).
امامت مقامی است که خداوند به بعضی افراد خاص عنایت می کند، بر این مبنا برای شناخت امام اول باید خدا را شناخت  (اللهم عرفنی نفسک ... ان لم تعرفنی حجتک...) و برای شناخت خداوند باید خود را شناخت چنانکه امیر المؤمنین می فرماید(من عرف نفسه فقد عرف ربه) پس مبنای شناخت خداوند شناخت خود است و این موضوع دال بر این می تواند باشد که کسانی که امام را نشناخته در واقع خدا را نشناخته و اوامر و نواهی او را به طریق اولی برایش روشن نشده است ز طرفی باید در نظر داشت که امام در مرحله شناخت و جهان هستی به یقین رسیده و برای شناخت او باید خود را شناخت تا به خدا رسید و از خدا به شناخت امام رسید.
اما مبنا قرار دادن صبر برای اثبات امامت می طلبد تا به این واژه توجه بیشتری شود. صبر به معنای نگه داشتن نفس آمده است (فرهنگ معین) با عنایت به آیات شریف  باید حد نهایی و بالاترین مرتبه صبر نزد امام (ع) باشد تا با تکیه بر این فضیلت متکامل لیاقت قرار گرفتن در مقام امامت را دارا شود، برای توضیح بیشتر مفهوم صبر و کف نفس به مصادیق زیر می توان اشاره کرد.
1- غلبه بر زبان:
کم حرفی یکی از اساسی ترین گام ها برای دستیابی به این فضیلت بزرگ می باشد چنانکه امام علی (ع) می فرماید « من کثر کلامه کثر ثخطه» کسی که کلام زیادی داشته باشد اشتباهاتش نیز زیاد می شود و پیامبر اکرم(ص) فرمود « من صمت نجی» کسی که سکوت کند نجات پیدا خواهد کرد
2- صبر:
رسول اکرم(ص) فرمود: الصبر ثلاثه، صبر عندالمصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه، صبر بر سه گونه است صبر بر مصائب و گرفتاریها و صبر بر طاعت خداوند و صبر بر گناه، در هنگام گرفتاریها باید صبور بود و از حد خارج نشد و در هنگام طاعت خداوند که اگر خداوند شخص را به امری فرمان داد مثل ذبح اسماعیل صبور باشد و عمل کند و صبر در مقابل گناه یعنی اینکه در چنین امتحانی به مخالفت راه نگشاید.
3- حفظ ذهن:
امام در مقامی قرار دارد که نه تنها گناه نمی کند بلکه اندیشه گناه را نیز به ذهن خود راه نمی دهد، یکی از معاصی ذهنی سوء ظن است ممکن است کسی به هیچ گناهی  تظاهر نکند اما در ذهن نسبت به برادر دینی خود بدگمان باشد.
حضرت عیسی (ع) خطاب به حوایون فرمود موسی (ع) شما را به عدم زنا امر کرد و من امر می کنم به شما که فکر گناه هم دوری کنید (کافی، ج5،ص542) امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود روزه قلب از فکر گناه بهتر است از روزه شکم از خوردن و  آشامیدن (عیون الحکم و المواعظ ص302)
4- عبادت فقط برای او:
باید در تمام افعال و اعمالمان نیت خالص داشته و تنها خداوند متعال و رضای او را مد نظر داشته باشیم امام حسن عسکری(ع) می فرماید شرک در انسان مخفی تر است از راه رفتن مورچه بر روی سطح سیاه در شب تاریک(تحف العقول،ص487)امام حسین (ع) فرمود بدرستی که قومی خدا را عبادت می کنند برای بهشت این عبادت تجار است و عده ای خداوند را عبادت می کنند از ترس آتش که این عبادت بندگان است و عده ای خداوند را بخاطر شکر از خداوند که این عبادت آزادگان است و این بهترین عبادت است.
مقام معصومین حتی از مقام صدیقین نیز بالاتر است چرا که آخرین چیزی که از قلب صدیقین بیرون می آید حب مقام است (المحجةالبیضاء، جلد6،ص107) حال آنکه مقام معصوم چنانکه در زیارت آل یاسین آمده است دعوت کننده به سوی خداست و پرورش یافتگان آیات او محسوب می شوند و در جامعه کبیره همه چیز در ید اختیار آنان است و زمین با نور  آنان روشن می شود و رستگاران با آنان رستگاری می یابند. و مشمول آن حدیث قدسی قرار می گیرند که خداوند فرمود عبدی اطعنی اجعلک مثلی (جواهر السنیه، ص361) یعنی  بنده من مرا اطاعت کن تا تو را مثل خودم گردانم، یعنی بنده قدرتی پیدا می کند که خدا دارد.
ابراهیم پیامبر وقتی به مقام امامت رسید که مصائبی چون خشم نمرودیان و رفتن به آتش و اخراج از وطن و زندگی در سرزمین لم یزرع  و ذبح فرزندش اسماعیل را با یقین به توحید خداوندی تحمل می کرد و زمانی که سربلند بیرون آمد خطاب به شد که تو را برای مردم امام قرار دادیم،
علی نیز مصائبی چون سرکوفت قوم و قبیله خود در سن یازده سالگی بابت پیروی از محمد شنید و آنگاه که به کام مرگ نهاد و به جای پیامبر در لیلةالمبیت حاضر شد و در جنگ بدر با سران کفر و شرک جنگید، در جنگ احد تنها و یک تنه از پیامبر(ص) دفاع کرد و در فتح خیبر به تعبیر پیامبر پرچم به او سپرده شد که خداوند و رسولش او را دوست می دارند. و در جنگ احزاب به تنهایی تمام اسلام بود در مقابل تمام کفر آنگاه که بجنگ سرداری رفت که تمام عرب او را به عنوان یکه تاز میدان جنگ تن به تن می دانستند.
این گونه شخصیتی بود که در 25 سال خانه نشینی توانست تمام اهانت ها و توهین ها را بخاطر خدا و حفظ دین او تحمل نماید.
علی در هر آزمایشی که پشت سر می نهاد مقامی بالاتر در نزد خدا و رسول خدا کسب می کرد و شاید همین عاملی برای رشک بردن دیگران شد و ابراهیم نیز در هر آزمایشی  که موفق می شد به مقامی می رسید در مرحله نخستین عبدالله شد، سپس به مقام نبی الهی رسید و پس از آن رسول الله ، خلیل الله و در نهایت به مقام امامت و رهبری مردم منصوب گردید(اصول کافی، ج1، ص175) ابراهیم پیوند دهنده ادیان الهی به الله است و علی پیوند دهنده مذاهب اسلامی به اسلام محمدی(ص). ابراهیم اسوه حسنه (ممتحنه4) و وفادار به خداوند(النجم37) شد و عاملی برای وحدت ادیان(شوری 13) و گرویده شده به مقام یقین و علی(ع) نیز وصی و جانشین پیامبر در یازده سالگی، برادر پیامبر در روز برادرخوانی مسلمین، مورد اعتماد پیامبر در تمام زمینه ها و اهل بیت آن حضرت و نهایت جانشینی که از طرف خداوند به مسلمین معرفی گردید.

بسم الله الرحمن الرحیم

از قربان تا غدیر
اعیاد قربان و غدیر از اعیاد اسلامی محسوب می شود که اولی به امامت رسیدن حضرت ابراهیم را پس از سربلند آمدن از امتحان ذبح فرزند خویش حکایت دارد و دومی نیز به امامت رسیدن شخصیتی که پیامبر در مورد  ایشان فرمود خدایا دشمن بدار دشمنانش و دوست بدار دوستانش.(حدیث غدیر)اما رسیدن به این مقام بر اساس و مبنایی است که خود قرآن به عنوان صبر اشاره دارد چنانکه می فرماید ما در میان آنان کسانی را امام قرار دادیم بخاطر صبر و بردباریشان (سجده24).
عامل اشتراک این دو عید را در جعل امامت توسط خدا برای شخصیت هایی که امام بودنشان از باب تحمل و صبر در مشکلات و مصائب بوده و همچنین تسلیم به امر خداوند چنانکه ابراهیم خلیل(ع) در تمام مراحل مبارزه با نمرودیان و جنگ کلامی با آنان و اخراج از وطن و رفتن به مکانی بی آب و آبادانی و در نهایت ذبح فرزند خویش در مقابل امر و دستور الهی دانست.
از طرفی دیگر شکیبایی علی ابن ابی طالب(ع) از یازده سالگی تا زمان شهادت در تمام مراحل سرکوفت زدن اقوام بخاطر تبعیت از پیامبر(ص) و دفاع جانانه ایشان از اسلام و پیامبر اکرم در تمام جنگها و مناسبتهایی که اسلام در خطر می دید. بر این اساس در هر دو عید بحث از امامت است یکی امامت از طرف خداوند به پیامبری که او را دوست خود می داند(ابراهیم خلیل الله) و در دیگری امامت به شخصیتی که پیامبر او را وصی و برادر و جانشین خود می خواند. (حدیث یوم الانذار) و حدیث منزلت و...
اگر بنا بر آیه 24 سوره سجده مبنای امامت را صبر بدانیم و همچنین یقین داشتن به خالق هستی و علم به آسمانها و زمین باید گفت این حکمت را خداوند به ابراهیم دوست خود داده و علی ابن ابی طالب نیز خود بارها فرموده است که من راههای آسمان را بهتر از راههای زمین می شناسم(نهج البلاغه خطبه 189/5) و اگر پرده ها کنار روند هیچ چیز به یقین من افزوده نخواهد شد(بحار الانوار جلد66ص 294).
صریح آیه قرآن بر این مبنا دلالت دارد که این مقام شامل هر کسی نخواهد شد ولو از خانواده پیامبران و اولیاء باشد بلکه شامل کسانی خواهد شد که علاوه بر قبولی از امتحان الهی و صبور بودن در مقابل گناه و عبادت، در مصائب نیز شکیبایی پیشه نموده(سجده24) و هم چنین از کسانی نباشد که قبل از رسیدن به مقام امامت ظلمی کرده باشند(بقره124).
امامت مقامی است که خداوند به بعضی افراد خاص عنایت می کند، بر این مبنا برای شناخت امام اول باید خدا را شناخت  (اللهم عرفنی نفسک ... ان لم تعرفنی حجتک...) و برای شناخت خداوند باید خود را شناخت چنانکه امیر المؤمنین می فرماید(من عرف نفسه فقد عرف ربه) پس مبنای شناخت خداوند شناخت خود است و این موضوع دال بر این می تواند باشد که کسانی که امام را نشناخته در واقع خدا را نشناخته و اوامر و نواهی او را به طریق اولی برایش روشن نشده است ز طرفی باید در نظر داشت که امام در مرحله شناخت و جهان هستی به یقین رسیده و برای شناخت او باید خود را شناخت تا به خدا رسید و از خدا به شناخت امام رسید.
اما مبنا قرار دادن صبر برای اثبات امامت می طلبد تا به این واژه توجه بیشتری شود. صبر به معنای نگه داشتن نفس آمده است (فرهنگ معین) با عنایت به آیات شریف  باید حد نهایی و بالاترین مرتبه صبر نزد امام (ع) باشد تا با تکیه بر این فضیلت متکامل لیاقت قرار گرفتن در مقام امامت را دارا شود، برای توضیح بیشتر مفهوم صبر و کف نفس به مصادیق زیر می توان اشاره کرد.
1- غلبه بر زبان:
کم حرفی یکی از اساسی ترین گام ها برای دستیابی به این فضیلت بزرگ می باشد چنانکه امام علی (ع) می فرماید « من کثر کلامه کثر ثخطه» کسی که کلام زیادی داشته باشد اشتباهاتش نیز زیاد می شود و پیامبر اکرم(ص) فرمود « من صمت نجی» کسی که سکوت کند نجات پیدا خواهد کرد
2- صبر:
رسول اکرم(ص) فرمود: الصبر ثلاثه، صبر عندالمصیبه و صبر علی الطاعه و صبر عن المعصیه، صبر بر سه گونه است صبر بر مصائب و گرفتاریها و صبر بر طاعت خداوند و صبر بر گناه، در هنگام گرفتاریها باید صبور بود و از حد خارج نشد و در هنگام طاعت خداوند که اگر خداوند شخص را به امری فرمان داد مثل ذبح اسماعیل صبور باشد و عمل کند و صبر در مقابل گناه یعنی اینکه در چنین امتحانی به مخالفت راه نگشاید.
3- حفظ ذهن:
امام در مقامی قرار دارد که نه تنها گناه نمی کند بلکه اندیشه گناه را نیز به ذهن خود راه نمی دهد، یکی از معاصی ذهنی سوء ظن است ممکن است کسی به هیچ گناهی  تظاهر نکند اما در ذهن نسبت به برادر دینی خود بدگمان باشد.
حضرت عیسی (ع) خطاب به حوایون فرمود موسی (ع) شما را به عدم زنا امر کرد و من امر می کنم به شما که فکر گناه هم دوری کنید (کافی، ج5،ص542) امیرالمؤمنین علی (ع) فرمود روزه قلب از فکر گناه بهتر است از روزه شکم از خوردن و  آشامیدن (عیون الحکم و المواعظ ص302)
4- عبادت فقط برای او:
باید در تمام افعال و اعمالمان نیت خالص داشته و تنها خداوند متعال و رضای او را مد نظر داشته باشیم امام حسن عسکری(ع) می فرماید شرک در انسان مخفی تر است از راه رفتن مورچه بر روی سطح سیاه در شب تاریک(تحف العقول،ص487)امام حسین (ع) فرمود بدرستی که قومی خدا را عبادت می کنند برای بهشت این عبادت تجار است و عده ای خداوند را عبادت می کنند از ترس آتش که این عبادت بندگان است و عده ای خداوند را بخاطر شکر از خداوند که این عبادت آزادگان است و این بهترین عبادت است.
مقام معصومین حتی از مقام صدیقین نیز بالاتر است چرا که آخرین چیزی که از قلب صدیقین بیرون می آید حب مقام است (المحجةالبیضاء، جلد6،ص107) حال آنکه مقام معصوم چنانکه در زیارت آل یاسین آمده است دعوت کننده به سوی خداست و پرورش یافتگان آیات او محسوب می شوند و در جامعه کبیره همه چیز در ید اختیار آنان است و زمین با نور  آنان روشن می شود و رستگاران با آنان رستگاری می یابند. و مشمول آن حدیث قدسی قرار می گیرند که خداوند فرمود عبدی اطعنی اجعلک مثلی (جواهر السنیه، ص361) یعنی  بنده من مرا اطاعت کن تا تو را مثل خودم گردانم، یعنی بنده قدرتی پیدا می کند که خدا دارد.
ابراهیم پیامبر وقتی به مقام امامت رسید که مصائبی چون خشم نمرودیان و رفتن به آتش و اخراج از وطن و زندگی در سرزمین لم یزرع  و ذبح فرزندش اسماعیل را با یقین به توحید خداوندی تحمل می کرد و زمانی که سربلند بیرون آمد خطاب به شد که تو را برای مردم امام قرار دادیم،
علی نیز مصائبی چون سرکوفت قوم و قبیله خود در سن یازده سالگی بابت پیروی از محمد شنید و آنگاه که به کام مرگ نهاد و به جای پیامبر در لیلةالمبیت حاضر شد و در جنگ بدر با سران کفر و شرک جنگید، در جنگ احد تنها و یک تنه از پیامبر(ص) دفاع کرد و در فتح خیبر به تعبیر پیامبر پرچم به او سپرده شد که خداوند و رسولش او را دوست می دارند. و در جنگ احزاب به تنهایی تمام اسلام بود در مقابل تمام کفر آنگاه که بجنگ سرداری رفت که تمام عرب او را به عنوان یکه تاز میدان جنگ تن به تن می دانستند.
این گونه شخصیتی بود که در 25 سال خانه نشینی توانست تمام اهانت ها و توهین ها را بخاطر خدا و حفظ دین او تحمل نماید.
علی در هر آزمایشی که پشت سر می نهاد مقامی بالاتر در نزد خدا و رسول خدا کسب می کرد و شاید همین عاملی برای رشک بردن دیگران شد و ابراهیم نیز در هر آزمایشی  که موفق می شد به مقامی می رسید در مرحله نخستین عبدالله شد، سپس به مقام نبی الهی رسید و پس از آن رسول الله ، خلیل الله و در نهایت به مقام امامت و رهبری مردم منصوب گردید(اصول کافی، ج1، ص175) ابراهیم پیوند دهنده ادیان الهی به الله است و علی پیوند دهنده مذاهب اسلامی به اسلام محمدی(ص). ابراهیم اسوه حسنه (ممتحنه4) و وفادار به خداوند(النجم37) شد و عاملی برای وحدت ادیان(شوری 13) و گرویده شده به مقام یقین و علی(ع) نیز وصی و جانشین پیامبر در یازده سالگی، برادر پیامبر در روز برادرخوانی مسلمین، مورد اعتماد پیامبر در تمام زمینه ها و اهل بیت آن حضرت و نهایت جانشینی که از طرف خداوند به مسلمین معرفی گردید.

به نام بانی نبوت و امامت
17 ربیع الاول سال 83 هجری قمری در مدینه منوره در خانه امام پنجم شیعیان مولودی چشم به جهان گشود از کنیزی به نام ام فروه و از پدری با دانش و کرامت به نام امام محمد باقر(ع) که بحق شکافنده دانش می خواندنش. این مولود با کرامت مدت 12 سال با امام سجاد(ع) زندگی آموخت و مورد تربیت آن بزرگوار واقع شده بود و همچنین به مدت 19 سال نیز با پدر عالم و فاضل خود سختی و شیرینی روزگار را تجربه کردند و تحت تربیت آن عزیزان واقع شده بود .
مدت امامت این شخصیت جهان اسلام 34 سال بوده که در عصر وجود مبارکش از پادشاهان و سلاطین مختلف اموی (هشام بن عبدالملک، ولیدبن یزید، یزیدبن ولید، ابراهیم ابن ولید و مروان بن حمار) و عباسی  (سفاح و منصور ) رنجها کشیدند تا اینکه به دست منصور پس از ده سال ناراحتی و رنجشی که برای امام ایجاد کرده بود  مسموم شده و در سال 138هجری  به شهادت رسید.
از حیث علمی ایشان به اعتراف دوست و مخالف از بزرگان علم محسوب می شد چنانکه محمدابن طلحه از اکابر اهل سنت در مطالب السؤال می نویسد  امام صادق(ع) از برزگان و سادات اهل بیت و دارای علوم بسیار بود عبادات و اوراد و اذکار او دائم و زهد فوق العاده داشت و تلاوت زیاد او از قران مجید مشهور است و معانی آنرا بخوبی می دانست و از دریای عمیق کتاب الهی گوهرهای گرانبهایی استخراج می فرمود.
هشام ابن سالم از امام صادق(ع) نقل می کند که وقتی پدر بزرگوارشان (امام باقر) در حال احتضار بودند امام صادق را خواسته و سفارش شیعیان را به ایشان می کنند،  امام می فرماید در جواب پدر عرض کردم که قربانت گردم بخدا آنها را به مقامی از علم برسانم که هر مردی از آنها در هر شهری که باشد محتاج به سؤال علمی از هیچکس نباشد.
از لحاظ اخلاقی
امام صادق به اعتراف مالک ابن انس (امام مالکیه  اهل سنت) یا در حال روزه بود یا در حال نماز و یا در حال ذکر کردن و ایشان می گویند امام صادق(ع) از بزرگان بندگان خدا و اکابر زاهد ی که ترس از (عدالت ) خداوند همیشه در دلشان بود. و آن بزرگوار در ناملایمات هیچگاه وقار خود را از دست نمی داد چنانکه خود می فرماید مؤمن کسی است که در ناملایمات و مصائب وقار خود را حفظ کند.
کار برای خدا
ابن شهر آشوب از خثعمی روایت کرده که حضرت صادق (ع) کیسه ای زر به من داد و فرمود این همیان را به فلان مرد هاشمی بده ونگو از طرف کیست،
خثعمی می گوید وقتی کیسه را به آن مرد رساندم گفت خدا رحمت کند این بنده خدایی که هر روز قوت مرا می فرستد در حالی که اما جعفر صادق(ع) دارد ولی به من کمک نمی کند
روایت دیگری نیز از امام صادق(ع) نقل شده است که شخصی به آن حضرت خبر داد که پسر عمویت تو را ناسزا گفته است، امام رفت وضو گرفت و نماز خواند و راوی می گوید فکر کردم الآن نفرین می کند که امام فرمود خدایا من از حق خودم گذشتم تو که جود و کرمت بیشتر است از  او در گذر.
نهایت این نوشتار به توصیه امام به مؤمنین چنین است که می فرماید
قال ابلیس خمسه لیس لی فیهن حیله و سائر الناس فی قبضتی
من اعتصم بالله عن نیه صادقه و اتکل علیه فی جمیع اموره
و من کثر تسبیحه فی لیله و نهاره
و من رضی لاخیه المؤمن بما یرضاه لنفسه
و من لم یجزغ علی المصیبه حین تصیبه
و من رضی بما قسم الله له و لم یهتم لرزقه
ابلیس می گوید من از پنج گروه از انسانها می ترسم و قدرتی ندارم بر آنان و ما بقی در قبضه من  هستند
اول کسی که خالصا نیتش برای خدا باشد و به او در تمام کارهایش توکل کند
دوم کسی که شب و روزش با تسبیح خداوند باشد.
سوم کسی که راضی باشد برای برادر مؤمنش به آنچه برای خودش راضی است
چهارم کسی که به هنگامه مصیبت بی تابی بیش از حد نداشته باشد
پنجم کسی که به آنچه خداوند به او داده از روزی (حلال) راضی باشد و کار همیشگی او .اهتمام به روق و روزی نباشد