قلم

راز موفقیت دولت روحانی و عدم موفقیت دولتهای قبل

تعامل و مناظره و مذاکره از اموری است که انسان را از یک موقعیت تخاصم و درگیری به یک موقعیت منطق وعقل سوق می دهد، و به جای استفاده از جنگ و اسلحه به مغز و قدرت بیان روی خواهند آورد. لذا باید دید راز موفقیت این دولت از یک طرف و دولتهای اروپایی و آمریکا و چین چه بوده و چه می تواند باشد؟

نگاهی به تاریخ گذشته انسانی و جوامع، انسان را به آشنایی بهتر و شناخت بیشتر نسبت به جامعه انسانی سوق خواهد داد که در طی قرنها انسان ها یا از روی ریا و ناچاری و یا از روی قدرت و تنوع طلبی به این قبیل دیلپماسی روی آورده و به جای نشستن در سنگر و خرابی شهرها و کشورها به منطق و استدلال و قدرت زبان روی آورده اند، و مشکلات لاینحلی که سالها و ماهها برای بدست آوردن آن تلاش کرده اند در یک یا چند جلسه بدست آورده اند، تاریخ پراست از تفاهم نامه ها و قراردهای بین کشورها گاهی به ضرر و گاهی به نفع کشورها، ضرری که برای جلوگیری از ضررهای بزرگتر و غیرقابل جبران یا جبرانی مشکل منعقد می گردد، درهر حال هیچ کشوری نمی تواند ادعا کند که قرار دادی را امضا کرده و یا تفاهم نامه ای را پذیرفته که هیچ امتیازی به کشور مقابل نداده مگر این که گفته شود کشور غاصب یا قدرتمند خود قرار دادی را برای شهروندان کشور مغصوب به کار بسته باشد.

اما زبان دیپلماتیک در میان کشورها نیز خود زبانی گویا و مفید است که هر مذاکره کننده ای باید به خوبی آنرا آموخته باشد و از بیان نورانی امام صادق(ع) استفاده کرد که چون سر و کار با کودکان داری باید زبان آنان را به کار ببری، و در یک برداشت اجتماعی وسیاسی باید زبان دیپلماتیک را خوب آموخته باشید تا با تمام قدرتهای دنیا که چه قبول داشته باشیم و چه قبول نداشته باشیم هژمونی آنان جهان را در خود فرو برده است، لذا زبان آنان را باید آموخت نه زبان، اخلاق و نصیحت که آنان هیچ کدام از اصول را قبول نداشته و باید همان اصولی که آنان قبول دارند در این زبان به کار بست یعنی تفاهم و قرار داد با ضمانت اجرایی منطقه ای و جهانی، نه انتظار اخلاقی بودن از آنان را داشته باشید.

دکتر ظریف و همکارنشان این نکته را بخوبی یاد گرفته بودند و می دانستند که طرف مذاکره و کشورهایی که مورد توافق و تفاهم قرار می گیرند، نه از اخلاق صحبتی دارند و نه به آنچه ما اعتقاد داریم معتقدند، آنان تنها به اصول دنیایی پایبند هستند و توافقات آنان جنبه عینی و حقیقی داشته و به جنبه های ماورایی انسانی توجه ندارند که هیچ گاه مسخره نیز می کنند، لذا باید آنان را به همان چهارچوبی که خود می شناسند مهار کرد و پای بندشان نمود. اینان بر خلاف دوستان گذشته خود با شناخت جامعه داخلی و استفاده از پتانسیل داخلی و کارساز داخلی به سراغ کسانی رفتند که آنها را نیز می شناختند و ادبیات آنان را و چهارچوب فکری و اعتقادی آنان را شناخته و ضمانت های اجرایی را مد نظر و مورد توجه قرار دادند که راه گریزی به ظاهر در آن نباشد، هر چند قدرت مست کننده اگر بخواهد بهانه ای هم بجوید نه به آن تفاهم نامه اکتفا می کند که هر حرکتی را بهانه ای برای نا امنی خود مطرح کرده و دست به انتخار خواهد زد.

آقای دکتر روحانی با حمایت جریانات سیاسی طرفدار آقای (رئیس جمهوری ما در سالهای 76تا 84 داشتیم که اسمش ...بود و آیت الله هاشمی و جلب حمایت رهبری معظم به سمتی پیش رفت که دیگران نیز هیچ یارای مقابله با آن نداشتند، او با فاصله انداختن بین افراطیون از اصلاح طلبان و اصول گرایان با بدنه متعادل آنان مسیری را طی کرد که آرزوی هر کدام از جناح ها بود. در عین حال شناخت زبان و مخاطب و شناخت فرهنگ مخاطب برگ برنده ای بود که دولت روحانی در ایران و دولت آمریکا و دیگر دول پاچه خوار آمریکا عامل پیشرفت مذاکرات شد و به رسیدن یک تفاهم.

امام در جنبه های داخلی کشورها یعنی کنگره در آمریکا و مجلس شورای اسلامی در ایران تنها دو راه دارند یا رد یا قبول و ایکه اصلاحاتی را ایجاد کننند چیزی شبیه یک بازی است که از قبل نتیجه بازی معلوم است چرا که کم و زیاد کردن به این تواهم نامه نه تنها کاربردی نبوده که طرفهای دیگر را در مقابل خود قرار داده و خود را باخته این تفاهم خواهد دانست، اما با رد و یا قبول آن باید منتظر عکس المعل جهانی و داخلی آن نیز بود ه که البته خالی از یک جنجال داخلی و یک بی اعتمادی خارجی نخواهد بود.