از ابتکار
•
ای
روزنامه نوشت:بیست و یکم ماه رمضان سالروز شهادت مولای متقیان علی (ع)
است.همانگونه که ماه مبارک رمضان ماه نزول وحی، فرصتی است برای خودسازی و
تزکیه نفس و بازنگری در رفتار و کردارمان، سالروز شهادت امام اول شیعیان
نیز فرصتی است برای واکاوی در رفتار وکردار آن حضرت و تلاش برای الگو
پذیری از سیره و مرام آن بزرگوار.حکومت داری علی (ع)بعنوان اولین حکومت
اسلامی در دوران تثبیت حرکت اسلامی در تاریخ قلمداد می‌شود.لذا مهمترین
وتنها الگوی رفتاری ملاک اخلاقی و سیاسی شیعیان، دوران زمام داری علی(ع)
است .
این الگو‌ها برای پیروان اسلام سیاسی می‌تواند معیار
سنجش مناسبی برای زمامداران و حاکمان اسلامی قرار گیرد.گرچه پرداختن به
دوران زمامداری علی(ع) در این مقال کوتاه نمی‌گنجد،اما با نگاهی سطحی و
گذرا به برجسته ترین برخی ابعاد زندگانی آن حضرت می‌پردازیم. گرچه مقایسه
پدیده‌ها به مفهوم تشبیه آنها به همدیگر نیست . اما امیدواریم با ورود در
مسیر آن بزرگوار از میراث دینی مان بیشتر بهره مند شویم.
الف)مشروعیت:با آنکه امامت به عنوان یکی از مناصب
معنوی و سیاسی حق آن بزرگوار بوده و از جانب خداوند توسط پیامبر (ص)به این
منصب گمارده شد،ولی وقتی امامت را پذیرفت که عموم مردم به خانه او هجوم
بردند و بر اساس خواست جامعه اسلامی تن به خلافت داد.یکی از علت‌های پذیرش
خلافت مسلمین احترام به خواست وافکار عمومی بوده است.رای و نظر مردم در
نزد او آخرین محک قضاوت بود . بر پایه همین نگرش اعتقادی شیعه بود که امام
خمینی (ره) به تاسی از مکتب ائمه اقدام به تشکیل حکومت دینی نمود و با
همین رویکرد اعتقادی فرمود «میزان رای مردم است».زیرا اگر تشکیل حکومت بر
خلاف رای و نظر مردم باشد بنیان فلسفه تشکیل حکومت بی مبنا است.
ب)عدالت:برجسته ترین وجه زمام داری علی(ع) عدالت است
اما اکنون بنابر مقتضیات زمان و مکان تعریف‌های متعددی از عدالت ارائه
می‌شود.با ذکر مختصر و کوتاهی از این تعابیر گوناگون اشاره کوتاهی به
دوران خلافت علی (ع) به ابعاد مختلف عدالت می‌پردازیم.
1)عدالت در
قضاوت: علی(ع) وقتی در جدال با یک یهودی بر سر زره خود در محکمه ی قضاوت
رویاروی هم قرار می‌گیرند با آنکه خود خلیفه مسلمین بود، حکم دادگاه به
نفع آن یهودی صادر شده است.
موارد بسیار این چنین رویدادهایی در گنجینه ی زمامداری
علی (ع) وجود دارد،که می‌توان کتاب‌ها در مورد آن به رشته تحریر در آورد.
لذا با ورود و وقوف در چنین مبحثی می‌توان به ارزیابی سیستم قضایی خودمان
به طور گذرا و مختصر پرداخت .گرچه در مورد بهبود وضعیت قضایی ما در این
چند سال تلاش‌های بسیاری صورت گرفته و نمی‌توان با سطحی نگری، تلاش‌های
شبانه روزی صادقانه دست اندر کاران قضایی و صدها قاضی صدیق در این دستگاه
عریض و طویل را نادیده گرفت.
اما به واقع باید پذیرفت که صرف نظر از فضاسازی‌های
تبلیغاتی وسیاسی،متاسفانه انتقادات زیادی و ناگفته‌های بسیاری در این
زمینه وجود دارد .آیا وقت آن فرا نرسیده است که یک بار دیگر در رفتار و
اعمال خود بازنگری کنیم و به حرف منتقدین دلسوز گوش فرا داده و عیوب خود
را برطرف سازیم؟تا چه اندازه صداقت در شعار برخورد با مفسدان اقتصادی
نهفته است،که به شعار پرزرق و برقی در عرصه سیاسی کشور تبدیل شده
است؟رویای برخورد با قاچاقچیان کالا و ارز و صاحبان اسکله‌های غیر دولتی و
دهها مفاسد دیگر تا چه اندازه به واقعیت پیوست؟چه برخورد درخور تحسینی با
عاملان این عرصه صورت گرفت که در نزد عموم نمایان باشد؟پرونده متهمین
کهریزک به چه فرجامی می‌انجامد؟پرونده کوی دانشگاه چه مسیری را طی
می‌کند؟مجرم سیاسی کیست و قانون جرم سیاسی کدام است؟و علت تاخیر در تصویب
این گونه لوایح چیست؟پاسخ به این پرسش‌ها و صدها پرسش دیگر پایان
دغدغه‌های دلسوزان عدالت طلب و پیروان واقعی علی(ع) است .
2)عدالت در توزیع ثروت:تعریف ما از عدالت در این زمینه
چیست؟آیا منظور همان عدالت مارکسیستی یعنی توزیع عادلانه ثروت با سازکار
خاص خود،یا پس از پذیرش مالکیت خصوصی منظور عدالت برابری فرصت هاست؟آیا
همه فرصت‌ها و امکانات اقتصادی برای همه برابر است؟آیا قدرت سیاسی برای
صاحب منصبان ومتنفذین حکومتی رانت اقتصادی را در پی دارد؟آیا در کاهش
فاصله طبقاتی موفق عمل کرده ایم؟آیا در عرصه اقتصادی نیز خودی و غیر خودی
وجود دارد؟
انقلاب و جنگ را به دوش کشیدند امروز به یک اندازه در قدرت سیاسی سهیم
هستند؟آیا گرایش هاو سلایق مختلف را در عرصه سیاسی را به رسمیت
می‌شناسیم؟آیا مناصب سیاسی برای عده‌ای مصونیت ایجاد می‌کند تا جایی که
حریم قوانین را نادیده بگیرند؟برای پاسخ به این پرسش‌ها و دهها پرسش دیگر
و این که تا چه اندازه به الگو‌های رفتاری علی (ع) نزدیک هستیم،در این
مورد قضاوت را بر عهده خوانندگان می‌گذاریم