بلوغ سیاسی
بدیهی است احزاب، رسانههای آزاد و مستقل و نهادهای مدنی و سازمانهای غیردولتی بهعنوان مهمترین ابزار در این راستا تلقی شده و مورد استفاده سیاستمداران در منازعات سیاسی قرار میگیرند. احزاب و شخصیتهای سیاسی و تاثیرگذار با اعلام برنامههای خود برای مدیریت توسعه کشور در ابعاد مختلف سعی در جذب هواداران بیشتر و آرای مردم در رقابتهای انتخاباتی کرده و با استفاده از روشهایی تلاش در ایجاد مقبولیت بیشتر در جامعه کنند. در این فرآیند طرفین رقابت سیاسی با بلوغی که حاصل صدها سال استقرار دموکراسی است یکدیگر را تحمل کرده و با ارائه نظرات و اندیشههای خویش در یک فضای کاملا آزاد و دموکراتیک از تخریب و رفتارهای خلاف ارزشهای اخلاقی جامعه خودداری و بر روشهای ایجابی و ارائه توانمندیها و ظرفیتهای حزب؛ گروه و تفکر سیاسی خود متمرکز میشوند. بعضا چنانچه در این فرآیند اقدام خلاف اخلاق و تخریبی صورت بپذیرد بهدلیل بلوغ سیاسی جامعه تاثیر منفی آنرا در گرایش و قضاوت مردم به سرعت مشاهده و مجبور به پرداخت هزینههای سنگین سیاسی برای جبران آن میشوند.
خوشبختانه در ایران امروز ما پس از 2500 سال ابتدا در حالیکه تنها 30 سال از عمر نظام مردمسالاری با محتوای دینی میگذرد نشانههای این بلوغ سیاسی را بهویژه در مردم مشاهده میکنیم و من فکر میکنم در این رابطه به دستاوردهای بزرگی رسیدیم. در وقایع اخیر سیاسی کشور که با آغاز رقابتهای ریاست جمهوری دهم در کشور بین کاندیداها و احزاب و گروههای سیاسی مختلف حامی آنها توام شده شاهد ظهور و بروز رفتارهای سیاسی توسعهیافته و اخلاقی مردم و اکثر احزاب و گروههای سیاسی حاضر در صحنه بودیم اگرچه برخی از کاندیداها و طرفداران آنها بداخلاقیها و تخریبهای خارج از شئون جامعه از خود بروز داده و موجب نفرت اکثریت جامعه و محکوم کردن اقدام آنها شد ولی مردم نشان دادند که به مانند بسیاری از صحنههای دفاع از حریم نظام و انقلاب از مسوولان و مدیران جامعه پیشگامتر و رشدیافتهتر هستیم. در شبهای گذشته در بسیاری از میادین و خیابانهای تهران و شهرهای بزرگ کشور از ساعات اولیه تا نیمههای شب شاهد حضور طرفداران کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در مقابل ستادها و نقاط پررفتوآمد بودیم که با روشهای مسالمتجویانه، غیرخشونتآمیز در نزدیکی و مجاورت یکدیگر به تبلیغ اندیشه، حزب و کاندیدای مورد نظر خود پرداخته و بدون کمترین درگیری و برخورد نظر مخالف را تحمل و سعی در ارائه برنامهها و توانمندیهای فرد مورد نظر دارند، سعهصدر و خویشتنداری نیروهای انتظامی و تلاش برای تسهیل در عبور و مرور و جلوگیری از خشونتهای محدود احتمالی و حفظ حقوق مردم نیز قابل احترام و ستایش است که امیدواریم این فضا در چند روز آینده نیز استمرار یافته و بلوغ سیاسی موجود به اعتبار سیاسی انتخابات بیفزاید.
بلوغ سیاسی
کاندیداهای محترم نیز باید با تبعیت از حرکت رشدیافته سیاسی مردم دست از تخریب و پروندهسازی برای رقبا و طرفداران برداشته و کمک کنند تا بر شکوه این حرکت مردم افزوده شود. در سالهای گذشته که در برخی موارد متاسفانه شاهد بروز درگیریهای خیابانی بین رقبای سیاسی و طرفداران آنها بودیم همواره آرزو میکردیم در ایران روزی فرا برسد که در منازعات سیاسی با روشها و ابزارهای مدرن رقابت کنیم و از کشمکشها و برخوردهای فیزیکی و محروم کردن مردم از جریان اطلاعات آزاد پرهیز کرده و اجازه بدهیم مردم شریف ایران با آگاهی بیشتر و وقوف کامل راه بهتر و سرنوشت مطلوب مورد نظر خود را انتخاب و از تحمیل عقیده و محدود و محروم کردن کاندیداها از امکانات یکسان با روشهای متحجرانه خودداری شود. ظاهرا نشانههای تولد این مولود زیبا را در این انتخابات مشاهده میکنیم باید مسوولان برگزاری و نظارتی انتخابات در روز اخذ رای بهگونهای عمل کنند که رای واقعی مردم سرنوشت آینده آنها را رقم زده و هرگونه شائبه طرفداری از یک کاندیدای خاص را از ذهن مردم دور کند. بلوغ سیاسی بهوجود آمده در نسل جدید اگر تنها دستاورد برنامهریزیهای فرهنگی و سیاسی باشد که از سال 76 در دوم خرداد آغاز و در تلاطم حوادث و وقایع سیاسی 12 سال گذشته نهادیه شده و زیربنای تشکیل جامعه مدنی در ایران است دستاوردی بزرگ و مبارک است که با تمام توان باید از حریم آن حفاظت کرد (الیس جمع بقریب)
مناظره بزرگ تلویزیون درباره انتخابات ریاستجمهوری، شنبه شب بین مهدی کروبی و محمود احمدینژاد رخ داد. میلیونها ایرانی از ساعت 10:30 تا 12 شب، میخکوب پای جعبه جادوی خود نشستند و حیرتزده به سخنان مردی که رئیسجمهور آنهاست و در تلاش بود با ارائه آمار و ارقام کاهش تورم را نشان دهد و نرخ بیکاری را پایین اعلام کند، خیره شدند. تعجب آنها زمانی دو چندان شد که احمدینژاد ادعا کرد پولی ندارد و ستادی ندارد اما این روزها، بنرهای بزرگ تبلیغی او در سطح شهر افزایش یافته است. با این حال مناظره بزرگ شنبه شب، مناظره عدم پاسخگویی احمدینژاد به سوالات رقیب انتخاباتی خود، مهدی کروبی بود.
محمود احمدینژاد به زعم برخی از رسانههای داخلی و نظرسنجیهای صورت گرفته در اینترنت، نتوانست پیروز رقابت با کروبی باشد. سایت عصر ایران اعلام کرد مناظره صورت گرفته باعث شد آرای بیشتری به سوی کروبی روانه شود. مناظره با طرح دو پرسش از سوی مهدی کروبی آغاز شد. مهدی کروبی از او پرسید که ماجرای هالهنور چه بود که روزی که از آمریکا بازگشتید آن را برای آیتالله جوادیآملی نقل کردید و فیلم آن نیز موجود است. سوال دوم نیز ارجاعی بود به سفری که احمدینژاد به کشور عراق داشت و در آنجا ادعا کرد آمریکاییها درصدد دزدیدن او بودند. احمدینژاد البته در وقتی که در اختیار داشت، پاسخ هیچ یک از مطالب کروبی را نداد. او گفت ترجیح میدهد به جای پاسخ به آن سوالات، به ارائه آمار بپردازد.
سپس با جداول و آمارهای مختلف، تلاش کرد که دولت خود را از بیکاری در تورم مبرا کند و نشان دهد که کشور در این مدت با رشد اقتصادی همراه بوده است. او البته به کروبی گفت: «2 ادعا مطرح کردید که در ادعای اول ساختگی بودن آن کاملا مشخص و معلوم است» درخصوص دوم نیز هیچ پاسخ روشنی ندارد که چرا گفته است آمریکاییها میخواستند او را ترور کنند. تنها گفت: «به نخستوزیر عراق هم گفتهام که اگر آن را تکذیب کنند، اسناد آن را منتشر خواهم کرد.» مناظره آنطور که پیشبینی میشد، داغ و جذاب بود. مهدی کروبی در واکنش به آمارها و جداولی که احمدینژاد ارائه میداد و وضعیت ایران را گلستان میخواند، گفت:«شما فکر میکنید من از بیابان آمدهام و اصلا اطلاعاتی ندارم؟ بنده 16 سال در مجلس بودم. شما زمانی که بخشدار ماکو و فرماندار خوی بودید، من با آمار و ارقام سروکار داشتم. چرا تمام آمار و ارقام کارشناسان و دیگران، خلاف گفتههای شما را اثبات میکند؟» کروبی با تاکید به احمدینژاد گفت:«بانک مرکزی خود شما اعلام کرده است که تورم 25 درصد است. شما این روزها میآیید و اعلام میکنید که 14 درصد است. این محاسبات عجیب چیست؟» کروبی به طنز به احمدینژاد گفت: تورم، خیالات و توهم نیست. با شکم و زندگی مردم سروکار دارد و این را ننهجون و مادرم نیز میفهمند.» او فاش کرد که عزتالله ضرغامی رئیس سازمان صداوسیما یک بار گفته بود که گوشت کیلویی 6 هزار تومان است اما دولت میگوید به مردم اعلام کنید 4هزار تومان است.
کروبی سپس به احمدینژاد گفت: «شما آماری ارائه میدهید که گویا ایران گلستان شده است ولی کارشناسان میگویند نرخ بیکاری رشد داشته و خلاف آمار شما سخن میگویند.» او همچنین احمدینژاد را به پرسش گرفت و گفت که «مگر شما رئیسجمهور این مملکت نیستید؟ مگر نباید از حق مردم دفاع کنید؟ چرا وقتی 2 هزار نفر را ردصلاحیت کردند، حرفی نزدید و از مردم دفاع نکردید؟ همین مجلس اصولگرا نیز با شما مشکل دارند تاجایی که آقای لاریجانی رئیسمجلس، نامه شما را طنز سیاسی خواند.» کروبی سپس به اعطای وام به صادق محصولی پرداخت و گفت:«به دستور شما (احمدینژاد) 40 میلیارد تومان وام دادند به آقای محصولی باید یک کمیته تحقیق و حقیقتیاب تشکیل شود و ببینیم حرفهای شما درست است یا نه. چرا دیوان محاسبات میگوید یک میلیارد دلار در دولت گم شده است؟ شما میگویید اشتباه شده است اما آنها دوباره این موضوع را مطرح کردند. چرا میگویند 300 میلیارد تومان در زمان شما که شهردار تهران بودید گم شده و چندبار که عدهای خواستند بررسی کنند، جلوی آن گرفته شد؟ در پروند اردبیل نیز خود قوه قضائیه میگوید جلوی آن را گرفتیم.» احمدینژاد در فرصت به دست آمده، در ابتدا به ماجرای صادق محصولی وزیر کشور پرداخت و گفت که اگر شما سندی دارید که به دستور من به آقای محصولی 40 میلیارد داده شده است، سند خود را به قوهقضائیه بدهید. او این حرفها را بازی تبلیغاتی خواند. سپس به ماجرای مسوولیت خود در شهرداری تهران اشاره کرد که «اگر در دوران مسوولیت من چه در دولت، چه در استانداری و چه در شهرداری کسی یک ریال سند تخلف داشت هزار دفعه آن را اعلام میکرد.» او سپس چندبار تلاش کرد با طرح اتهام به کروبی و با نام بردن از شهرام جزایری، به جای اینکه به سوالات پاسخ دهد، توپ را به زمین حریف پرتاب کند.
کروبی در ادامه این مناظره به دفاع از خانم زهرا رهنورد همسر میرحسین موسوی پرداخت و با انتقاد از رفتار احمدینژاد که عکس زهرا رهنورد را در تلویزیون نشان داده بود، گفت: شما با شخصیتی مانند مهندس موسوی راجع به یک خانم سوال میکنید و میگویید بگم یا نگم. در حالیکه خانم رهنورد قبل از انقلاب شناختهشدهتر از آقای موسوی بود. در شب مناظره شما و مهندس موسوی پیش خودم گفتم قضیه چیست فکر کردم میخواهید راجع به مساله خانم زهرا بنییعقوب بپرسید. یا درباره آقای هاشمی، شما خودتان در گذشته تعاریف بلندبالایی از ایشان کرده بودید حالا یک چیز دیگری میگویید. کروبی در ادامه بحث را به سیاستخارجی احمدینژاد کشاند. او گفت: شما میگویید سیاستخارجی ما غوغا کرده. این چه غوغایی است که شما وقتی تبریک هم به دیگر کشورها میگویید جوابتان را نمیدهند؟ میگویید ما به حیاطخلوت آمریکا در کشورهای لاتین راه پیدا کردهایم، این چه حیاطخلوتی است که رابطه ما با همه جا به هم خورده است؟ امروز وقتی شما به برخی جاها میروید، بیاحترامی به شما میشود. این برای ما تلخ است. این چه برکتی دارد که میگویید دارید جهان را مدیریت میکنید؟ میگویید تا به حال 100 کشور از ما خواستهاند الگوی مدیریتی خود را در اختیار آنها قرار دهیم، اولا الگوی مدیریت ما چیست که دنیا شیفته آن شده و 100 کشور خواهان آن هستند؟ 20 کشور را نام ببرید. در ادامه احمدینژاد بیآنکه به سوالات کروبی پاسخ دهد، مدعی شد که در روزنامه اعتمادملی، عکس همسر او را چاپ و به وی توهین کرده است. در حالی که نهتنها چنین مطلبی در روزنامه اعتمادملی چاپ نشده بلکه مطلب موردنظر احمدینژاد در روزنامه دیگری به نام اعتماد چاپ شده است. با این حال احمدینژاد تاکید کرد که ایران در حال حاضر قویترین دیپلماسی را دارد و از آن نیز حمایت کرد. کروبی در ادامه در خصوص اینکه احمدینژاد ادعا کرده بود به هیچ جریان و گروهی وابسته نیست، از آیتالله مصباحیزدی، احمد جنتی، حسین شریعتمداری، محمدرضا نقدی، صفارهرندی به عنوان کسانی که حامی او و از جریان او هستند نام برد و گفت: «حتی آقای جنتی حق استاد و شاگردی را نیز فراموش میکند و میگوید نوشتههای شما باید مثل نوشتههای امام در کتابها تدریس شود.»
کروبی در پایان مناظره خود نیز خاطرنشان کرد که چرا احمدینژاد میخواسته 700 میلیون دلار از پول دولت را به یک آقایی بدهد که رهبری جلوی آن را گرفته است؟ و ماجرای آقای علیآبادی و اطرافیان او چیست که این روزها خیلی مطرح است؟
مناظره داغ کروبی و احمدینژاد، با سخنان احمدینژاد پایان یافت. او در وقت پایانی خود خطاب به مردم گفت که سفرهای استانی و نظارتهای خود را ادامه میدهد.
ادامه در صفحه 4
باران کوثری در ستاد مهدی مهدی کروبی
گروه سیاسی: چند روزی است که پوسترهایی با عکس کروبی که رنگهای بسیاری را در بردارد در سطح شهر دیده میشود که روی آن نوشته شده است «رئیسجمهوری برای همه رنگها» ؛ شاید بسیاری فکر کنند که این ایده نیز از ستاد تبلیغات ستاد انتخابات کروبی نشات میگیرد ولی پاسخی برای این سوال داریم. مدتی است که ستاد خلاق حامی کروبی با حضور چهرههایی از هنرمندان، فعالان سیاسی و اجتماعی و دانشگاهی تشکیل شده که در جهت طراحی بروشور و پوسترهای تبلیغاتی در جهت حمایت از کروبی فعالیت خود را آغاز کرده است. ستادی که چهرههایی چون باران کوثری بازیگر سینما، اروند دشتآرای کارگردان تئاتر و آرمان جعفری از کارآفرینان برتر کشور را به همراه دارد. البته چهرههای بسیار دیگری در این ستاد فعالیت میکنند که ازچهرههای برجسته این عرصهها محسوب میشوند. در چند روز اخیر این ستاد فعالیت خود را به صورت جدیتری آشکار کرده است ازجمله آنکه با راهاندازی کارناوالهای خیابانی به تبلیغ در حمایت از مهدی کروبی میپردازد. شاید بههمین دلیل بود که وقتی دیروز نزد باران کوثری رفتم تا با او و دیگر فعالان این ستاد به گفتوگو بنشینم او صدایش گرفته بود و به سختی حرف میزد، چرا که او نیز همراه دیگر حامیان مهدی کروبی هنگام مناظره احمدی نژاد و کروبی مقابل صدا و سیما رفته بود و پس از مدتی در خیابانها با فریادهایش حمایت خود را از کروبی اعلام میکرد. او اینک جز حامیان کروبی است و او دلایل حمایتش را چنین بیان کرد: «به اعتقاد من اکنون تنها کاندیدای جریان اصلاحات آقای کروبی است و من همیشه گفتهام که همیشه به جریان اصلاحات رای میدهم و با وجود احترامی که برای خاتمی قائلم، معتقدم که آقای کروبی بهتر میتواند راه او را ادامه دهد. زیرا معتقدم در شرایط فعلی دیگر نمیتوان با اعتدالگرایی و تنها حرف زدن اهدافمان را به پیش ببریم و به کمی تندروی هم نیاز داریم که به نظر من آقای کروبی از این ویژگی برخوردار است. از سوی دیگر ایشان با توجه به سابقهای که دارند، نشان دادهاند که تنها شعار نمیدهند و فردی است که میتواند به برنامههایش عمل کند. از سوی دیگر ایشان از قدرت چانهزنی بالایی برخوردار است و مطمئن هستم ایشان اجازههایی دارند که دیگران از آن برخوردار نیستند. با توجه به هجوم عوام فریبی و دروغ از سوی دولت فعلی تنها با صداقت و صراحت آقای کروبی میتوان رای مردم را جلب کرد. هرچند که تاکنون تبلیغات مناسبی درباره برنامههای ایشان صورت نگرفته است ولی من تنها راه نجات کشور را آقای کروبی میدانم.» همچنانکه او به کروبی رای میدهد دیگر عضو آن ستاد آرمان جعفری از کارآفرینان فعال این کشور نیز از دلایل حمایتش از کروبی سخن گفت. وی توضیح داد: «علت حمایت از کروبی ویژگی ایشان بود، نخست اینکه ما معتقدیم در شرایط فعلی سیاسی نیازمند فردی هستیم که فردی عملگرا باشد و در حوزه سیاست به جای آنکه جامعه را به سمت شعارهای روشنفکری ببرد از این قابلیت برخوردار باشد که به چانهزنی با سطوح بالای حاکمیت بپردازد و بتواند چالشهای بزرگ دولت را حل کند و این نیازمند این است که بتواند اجماع نظری را در ردههای بالای حاکمیت ایجاد کند. دیگر ویژگی ایشان این است که برای اولینبار پس از پیروزی انقلاب یک کاندیدا با برنامه وارد انتخابات شده و البته این کاری است که مدتها قبل از آنکه آقای کروبی تصمیم بگیرد وارد عرصه انتخابات شود، صورت گرفته بود زیرا ایشان حزبی داشتند که به تدوین برنامه میپرداختند و البته مدتهاست که شورای راهبردی و برنامهریزی مشغول به تدوین برنامهای تحت عنوان راهکارهای رفع چالشهای موجود در کشور بودند. ویژگی سوم آقای کروبی تیمی است که همراه ایشان است زیرا تمامی افرادی که در کنار ایشان هستند در جریان اصلاحات نقشی جدی داشتهاند و اینکه برخی از آنها از زندانیان سیاسی بودهاند و اینکه ایشان توانستهاند این نیروها را بهرغم وجود دیدگاههای مختلف کنار هم قرار دهند، نشان دهنده این است که ایشان از این توانایی برخوردار است که فضای بسته گفتمان سیاسی را باز کند. از سوی دیگر افرادی که در کنار ایشان قرار گرفتهاند فارغ از دیدگاه سیاسیشان از افراد فرهیخته و توانمندی هستند که میتوانند در رفع چالشهای موجود در کشور نقش اساسی را ایفا کنند.» باران کوثری بر این باور است که این همان موجی است که دوم خرداد را به وجود آورد و چنین گفت: «من موضعگیری تندی نمیکنم و میگویم که انتخاب بعدی من آقای موسوی است و از ایشان دفاع میکنم ولی نمیتوانیم این موج را زیر سوال ببریم، زیرا این همان موجی است که از آقای خاتمی حمایت کرد و دوم خرداد را شکل داد و فقط یک موج نیست ماجرا تنها یک دستبند سبز نیست بلکه جوانان ما از این پتانسیل برخوردارند که چنین شور و حرکتهایی را ایجاد کنند ولی اگر ما نتوانستیم این موج را به سمت خودمان هدایت کنیم نمیتوانیم به انتقاد از این موج بپردازیم.» اما آیا مردم این روزها تحت تاثیر هیجانات و موجسازیهای سیاسی قرار میگیرند و یا اینکه با شناخت و آگاهی نسبت به برنامههای یک کاندیدا دست به انتخاب میزنند، این سوالی بود که پاسخهای متفاوتی دارد. باران کوثری در پاسخ به آن گفت: «سیاستمداران در آگاهی بخشی به مردم وظیفه بسیار مهمی را بر عهده دارند هرچند که همه وظیفه بر دوش سیاستمداران نیست و این یک حرکت مردمی است و آن فردی که در خیابان به یک شکلی برای کاندیدای خود تبلیغ میکند کاری را انجام میدهد. ولی اینکه من میگویم اگر مردم به دنبال عکس و یا نماد یک کاندیدا هستند به دنبال مطالعه برنامههای آن نیستند و این به دلیل عدم آگاهی مردم است. مگر چه اندازه ذهن مردم ما از این آمادگی است که یک برنامه اقتصادی را مطالعه کنند و از تاثیر آن در زندگی خود باخبر شوند. به نظر من همین نقاشیهایی که آقای احمدینژاد در تلویزیون نشان میدهد به معنای سوءاستفاده از عدم آگاهی مردم است. من وظیفهای که روی دوش سیاستمداران میگذارم اینکه باید حواسمان باشد که ما به کسی برنامه اقتصادی میدهیم که او از آگاهی برخوردار نیست بنابراین باید ابتدا به تبلیغات جذاب بپردازیم و مردم را جذب کنیم سپس به بیان برنامههای خود بپردازیم. من از همان لحظهای که آقای خاتمی کنارهگیری کرد بنابر احساسات گفتم که من به کروبی رای میدهم سپس به مطالعه برنامهها پرداختم.» وی تاکید کرد: « اما این سوال وجود دارد که مردم چگونه باید به آگاهی سیاسی برسند آیا از طریق صدا و سیما و یا از طریق کتابهای درسی جوانان ما این آگاهی را کسب میکنند. به نظر من ما اینگونه تربیت میشویم که تنها برخی موارد را ببینیم. من زمانی میتوانیم از جوانان توقع داشته باشیم که برنامهای را ارائه کنیم و بگوییم کاری برای جذب تو انجام نمیدهم بلکه تو به برنامههای من توجه کن. به نظر من اتفاقی بود که در دوران خاتمی نیز روی داد به اینصورت که ابتدا موجی را ایجاد کنیم سپس به آموزش نیروها بپردازیم.» وی افزود: « این مقداری به شعور سیاسی مردم و مقداری هم به ما مرتبط است. زیرا ما باید برنامه را به صورتی که برای مردم قابل درک باشد توضیح دهیم. به اعتقاد من مردم نباید به دنبال ما باشند بلکه این ما هستیم که باید به دنبال مردم باشیم و برنامههایمان را به مردم منتقل کنیم.» باران کوثری معتقد است همین پخش مناظرههای سیاسی میتواند در آگاهسازی مردم نقش مهمی را ایفا کند و چنین توضیح میدهد: «چرا این مناظرههای سیاسی تنها در این ایام انتخابات پخش میشود چرا این مشاوران آقای احمدینژاد که اکنون آمار و ارقامی را برای آنها نقاشی میکنند در این 4 سال نیامدند این را مطرح کنند. ما در شرایطی قرار داریم که رای ما نه گفتن به یک امری است تا آری گفتن؛ حتی ما کاندیدایی که به آن رای نداریم اگر با احمدی نژاد به دور دوم برود به او رای میدهیم.»