سفارش تبلیغ
صبا ویژن

قلم

گامی به سو ی اجماع

یا من یا میرحسین. خاتمی به سختی می‌تواند این جمله را به آن دسته از حامیانش که می‌گویند یا تو یا هیچ‌کس دیگر بقبولا‌ند. اگر خاتمی این جمله را نگفته بود، خود را بدهکار نمی‌کرد تا پس از اعلا‌م کاندیداتوری میرحسین موسوی سوال این باشد که حال خاتمی چه می‌کند. شاید برای خاتمی هم به مانند بسیاری از تحلیلگران و مردم سخت بود بپذیرد مهندس قصد دارد خاطره‌های خوش مردم از او را یک بار دیگر به آزمون بگذارد. به هر تقدیر با حضور میرحسین حداقل عده‌ای از حامیان او به خاتمی خواهند گفت الوعده وفا. چک خاتمی به حامیان میرحسین آیا نقد خواهد شد یا نه. پاسخ به این سوال حاشیه‌هایی را سبب شده است. حاشیه اول را طرفداران سیدمحمد خاتمی ساختند که حتی خبر اعلا‌م کاندیداتوری او را باور نداشتند و حاشیه دوم را طیفی دیگر از اصلا‌ح‌طلبان و اصولگرایان که از ماه‌ها پیش حضور میرحسن موسوی را قطعی می‌دانستند و بر این باورند که حضور او نه‌تنها موجب رقابتی گسترده‌تر بلکه باعث شکل‌گیری اجماعی در میان اصلا‌ح‌طلبان می‌شود.

سومین حاشیه را هم سایت‌هایی ساختند که از انصراف ‌سیدمحمد خاتمی خبر دادند یا آن را محتمل دانستند. برخی از سایت‌ها تیتر یک خود را به حرف‌های پیشین خاتمی اختصاص داده بودند؛ سخنانی که او در 11 بهمن ماه در جمع خانواده شهدا مطرح کرده بود. خاتمی گفته بود: به دلا‌یل مختلف ترجیح می‌دادم و می‌دهم آقای مهندس موسوی بیاید. احساس می‌کنم تنگ‌نظری‌ها و مشکلا‌تی که وجود دارد در مقابل بنده زیادتر خواهد بود و می‌ترسم با آمدن من هزینه مردم افزایش یابد. در مقابل این سایت‌ها اما برخی حامیان خاتمی به میدان آمدند تا اطمینان دهند خاتمی همچنان در میدان است. ستاد خاتمی هم یک روز بعد از اعلا‌م کاندیداتوری میرحسین موسوی یک خبر چندخطی برای رسانه‌ها فرستاد تا تلویحا اعلا‌م کند ستاد همچنان پابرجا است. خبر این بود که نشست برنامه‌های ستاد انتخاباتی سیدمحمد خاتمی به ریاست محمدرضا عارف و با حضور روسای کارگروه‌های اقتصاد، ‌جامعه، ‌سیاست داخلی، ‌سیاست خارجی، ‌امنیت ملی، ‌جوانان، ‌زنان‌، فرهنگ عمومی، علوم و آموزش عالی، آموزش و پرورش و نظام اداری برگزار و در این نشست مقرر شد کمیته تلفیق برنامه به ریاست محمدعلی نجفی طی مدت یک ماه برنامه جامع و نهایی ستاد را ارائه کند. البته شاید حامیان خاتمی را استدلا‌ل این است که میرحسین اگر بنای حضور داشته باید پیش‌تر به دیگر کاندیداها قصد خود را اعلا‌م می‌کرده است. پاسخ حامیان میرحسین به این استدلا‌ل نیز شاید این باشد که استنباط خاتمی از سخنان میرحسین صحیح نبوده است. با وجود همه گزینه‌ها وضعیت نهایی کاندیداهای جبهه اصلا‌حات سوال همگانی شده است. آنان که نگاهی خوشبینانه دارند این سوال را اینگونه پاسخ می‌دهند که کاندیداتوری هر سه کاندیدا با هماهنگی بوده و اصلا‌ح‌طلبان با آخرین برآوردها بهترین تصمیم را خواهند گرفت. آنان که تا این حد خوشبین نیستند اما ممکن است گزینه‌های دیگری را به ذهن خطور دهند. ‌ آیا برآورد خاتمی از حضور میرحسین اشتباه بود و اگر اینگونه بود خاتمی احتیاط بیشتری می‌کرد؛ توصیه دیرهنگامی که اینک برخی مطرح می‌کنند، ازجمله علی تاجرنیا عضو شورای مرکزی حزب مشارکت. او به سایت یاری گفت: <خاتمی در آن مقطع باید با ملا‌حظه بیشتری موضوع یا من می‌آیم یا موسوی را مطرح می‌کرد.> وی در حالی این سخنان را مطرح کرد که به مانند برخی از سایت‌ها از فشارهایی که روی خاتمی برای اعلا‌م کاندیداتوری‌اش بود خبر داد. وی گفت: <خاتمی خود برای حضور در انتخابات تمایلی نداشت و ترجیح می‌داد فعالیت‌های تئوریک خود را ادامه دهد و میرحسین موسوی وارد عرصه انتخابات شود.> اما در برابر این اظهارات واکنش‌های چهره‌های حزبی طرفدار خاتمی در مشارکت و سازمان مجاهدین در قبال کاندیداتوری میرحسین نیز ظاهرا موید این مطلب است که خاتمی قصد کناره‌گیری ندارد. در همین راستا تاجرنیا نیز تاکید کرده: <فشار افکار عمومی روی خاتمی بسیار زیاد بود و از آنجا که مهندس موسوی هم هنوز برای حضور در انتخابات اطمینان نیافته بود، خاتمی وارد عرصه شد و اکنون باید دید که چه چیزی تغییر کرده که خاتمی بخواهد نظرش را عوض کند و از عرصه رقابت کنار بکشد.> ‌
در همین راستا سعید شریعتی یکی از اعضای شورای مرکزی حزب مشارکت در گفت‌وگویی تاکید کرده: <همان عوامل گسترده اجتماعی که سبب شد خاتمی بر تردیدهایش غلبه کند و با جدیت برای حضور در انتخابات اعلا‌م آمادگی کند، کنار رفتن او را غیرممکن می‌کند.> وی با اشاره به طرح شائبه کناره‌گیری خاتمی پس از اعلا‌م حضور مهندس موسوی اظهار داشت: <خاتمی نشان داده است که در امری که به صلا‌ح و فلا‌ح جامعه بازمی‌گردد با هیچ کس حتی نزدیک‌ترین و مقبول‌ترین افراد پیرامون خویش تعارف و رودربایستی ندارد و ضمن پایبندی به تفکر و تصمیم‌‌سازی و تصمیم‌گیری جمعی در نهایت بهترین تصمیم ممکن را می‌گیرد و از این جهت میان همه سیاستمداران ایران کم‌نظیر بلکه بی‌نظیر است.> در همین ارتباط محمدرضا جلا‌یی‌پور سخنگوی پویش حمایت از خاتمی در یادداشتی که به دلا‌یل ضرورت ماندن خاتمی تاکید کرده، نوشته است: <پس از نامزدی میرحسین موسوی، نظر پویشگران (کمپینرهای< )پویش حمایت از خاتمی( >موج سوم) را در ارتباط با کناره‌گیری فرضی سیدمحمد خاتمی جویا شدیم. از میان پویشگرانی که به پرسش و نظرخواهی ما پاسخ دادند، 94 درصد <به شدت مخالف>، 4 درصد <مخالف> و 2 درصد <موافق> کناره‌گیری‌ خاتمی به نفع میرحسین بودند و تنها 9 درصد پویشگران اعلا‌م آمادگی کردند که در صورت کناره‌گیری خاتمی و حمایتش از موسوی، برای پیروزی موسوی در انتخابات فعالیت کنند. وجه مشترک نظرسنجی‌های معتبری که تاکنون در سطح کشور انجام شده هم این است که خاتمی حداقل دو برابر موسوی رأی دارد. ماندن سیدمحمد خاتمی در عرصه انتخابات از نظر پویشگران چنان ضروری است که تعدادی از آنها حتی پیشنهاد کرده‌اند در صورت کناره‌گیری خاتمی، <موج سوم> به <پویش دعوت مجدد از خاتمی> تبدیل شود و برای اعلا‌م حضور دوباره وی به کوشش‌های خود ادامه دهد.>
‌ محسن آرمین سخنگوی سازمان مجاهدین انقلا‌ب نیز گفت: <درخواست از آقای خاتمی برای حضور در عرصه رقابت‌های انتخاباتی و اعلا‌م حمایت از کاندیداتوری ایشان بر اساس تحلیل مشخصی از شرایط موجود و ماهیت انتخابات ریاست‌جمهوری آینده صورت گرفته است و خاتمی مناسب‌ترین کاندیدا در جمع اصلا‌ح‌طلبان است.>‌البته آرمین در حالی که حمایت مجدد تشکل متبوع خود از کاندیداتوری خاتمی را اعلا‌م کرد با اطمینان از اجماع اصلا‌ح‌طلبان و حضور آنها با یک کاندیدا در انتخابات ریاست‌جمهوری دهم خبر داد. ‌
اما به نظر می‌رسد که با اعلا‌م حضور میرحسین موسوی، جلسات فوق‌العاده بسیاری نه‌تنها در اردوگاه اصلا‌ح‌طلبان بلکه در جمع اصولگرایان تشکیل شده است. یکی از این جلسات مربوط به ستاد حامیان جوان خاتمی است. هیات اجرایی ستاد ملی جوانان حامی خاتمی تشکیل جلسه داده و در پایان این جلسه فوق‌العاده با صدور بیانیه‌ای اعلا‌م کرد: <ستاد ملی جوانان حامی خاتمی همچنان با قوت به کار خود ادامه داده و اعضای ستاد انتظار دارند محمد خاتمی هم تا آخر در عرصه بماند.> البته در این بیانیه با اشاره به اینکه مطمئنیم در نهایت روی یک کاندیدا اجماع صورت می‌گیرد آمده است: <میزان استقبال از سفرهای استانی و محبوبیت از جمله ویژگی‌های تعیین کاندیدای نهایی است و انتظار می‌رود طرفداران همه کاندیداها با پذیرش واقعیات روز و مقتضیات جامعه برای دستیابی به اجماع تلا‌ش کنند.>
به دنبال انتشار چنین گمانه‌هایی، ساعتی پس از اعلا‌م رسمی کاندیداتوری میرحسین موسوی سایت عصر ایران نیز به نقل از یکی از مشاوران خاتمی از جلسه‌ای که رئیس‌جمهور سابق کشورمان با مشاوران، معاونان، وزرا و استانداران دولت اصلا‌حات و اعضای ستاد انتخاباتی‌اش در بنیاد باران داشته خبر داد. وی گفت: خاتمی رسما اعلا‌م کرد که به نفع <جناب میرحسین موسوی> کنار خواهد رفت. وی به نقل از خاتمی گفته که <در این جلسه از مشاوران و حامیانش خواسته است در صورت کاندیداتوری میرحسین و انصراف خودش از کاندیداتوری همه آنان تلا‌ش‌های خود را برای پیروزی میرحسین موسوی به کار گیرند.> دقایقی پس از انتشار این خبر یک مقام مسوول در ستاد انتخاباتی خاتمی در گفت‌وگو با سایت یاری، کناره‌گیری خاتمی را تکذیب کرد. ‌
‌ اما گمانه‌زنی‌ها درباره انصراف سیدمحمد خاتمی از عرصه رقابت در انتخابات ریاست‌جمهوری دهم و اصرار حامیانش بر تکذیب اخباری مبنی بر انصراف او در حالی در صدر اخبار سایت‌ها و خبرگزاری‌ها قرار گرفته که حامیان میرحسین موسوی تاکید دارند که خاتمی با اشاره به عهد پیشین خود به نفع میرحسین موسوی کناره‌گیری خواهد کرد. بنابراین است که فعالیت رسمی ستاد میرحسین موسوی آغاز شده است و پایگاه اطلا‌ع‌رسانی میرحسین موسوی اعلا‌م کرد که <شنبه‌شب هفته آینده در حسینیه حجت نازی‌آباد تهران پس از نماز مغرب و عشا سخنرانی می‌کند.> البته نه تنها اخباری رسمی در استقبال از حضور موسوی منتشر می‌شود بلکه حتی شنیده شده که یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام که عضو مجلس خبرگان رهبری نیز هست در جلسه رسمی اخیر مجمع و البته در غیاب حضور میرحسین موسوی در این جلسه تلویحا از کاندیداتوری میرحسین موسوی حمایت کرده است. این عضو مجمع که از شخصیت‌های برجسته اصولگرا هم به شمار می‌آید پس از طرح موضوع کاندیداتوری میرحسین از تعامل نزدیک وی با رهبری سخن گفته و اذعان کرده است که مهندس موسوی چه در زمان امام(ره) و چه در مقطع کنونی همواره پیرو ولا‌یت فقیه بوده است. ‌
در ادامه واکنش‌ها به حضور میرحسین موسوی در انتخابات، دیروز سازمان جوانان و دانشجویان مجمع خط نیروهای امام(ره) نیز با صدور بیانیه‌ای اعلا‌م کرد: <حضور عزت‌آفرین شما را به عرصه‌ انتخابات به فال نیک می‌گیریم و تمام توان خویش را برای یاری‌تان به کار خواهیم بست.> در بخشی از این بیانیه آمده: <او وجود خویش را از همان روزهای سخت انقلا‌ب و لحظات مبارزه و در دوران پیروزی در کنار امام و مدیریت <دولت خدمتگزار> و در ایام غربت و بیست سال سکوت و در عین حال فعالیت در حد توان خویش، وقف خدمت به مردمی کرده بود که متعهدانه و دین‌باورانه برای آزادی خویش بر جور زمانه پیروز شوند و در روزهای شیرین بعد از پیروزی نیز بدون ذره‌ای گلا‌یه، آنچه برایشان باقی مانده بود را در راه دفاع از میهن اسلا‌می خویش در جنگ هشت ساله هدیه کرده بودند.> ‌
حمید قزوینی عضو مجمع نیروهای خط امام(ره) هم معتقد است که با توجه به صحبت خاتمی در خصوص اینکه یا من یا موسوی در صحنه باقی می‌ماند، احتمال کناره‌گیری خاتمی به نفع میرحسین زیاد است. ‌
حزب اعتماد ملی نیز از حضور میرحسین موسوی استقبال کرد. در این‌باره رسول منتجب‌نیا قائم‌مقام حزب اعتمادملی گفت: <ورود میرحسین موسوی به عرصه انتخابات را مبارک و به نفع نظام می‌دانیم.> ‌
دیروز خبرگزاری ایلنا در گفت‌وگویی با فعالا‌ن کارگری، استقبال آنها از حضور میرحسین موسوی را تیتر خود قرار داد. حسن صادقی معاون دبیرکل خانه کارگر اعلا‌م کرد: <استقبال کارگران بازنشسته و پیشکسوت از حضور مهندس موسوی بسیار پرشکوه است، حمایت ایشان از تشکیلا‌ت کارگری به منظور راه‌اندازی و ادامه راه فراموش‌نشدنی است به همین علت جامعه کارگری به نوعی احساس دین و تکلیف به ایشان دارند.> وی تاکید کرد: <بی‌شک در نتیجه ریاست‌جمهوری ایشان عزت به جامعه کارگری باز خواهد گشت، زیرا سیر تحول فعالیت‌های میرحسین موسوی در دوران نخست وزیری بیانگر این نکته است که وی با وجود جنگ تحمیلی با تدابیر سنجیده قادر به نجات اقتصاد کشور بوده است.> ‌ عبدالرحمان تاج‌الدین نماینده مردم اصفهان در مجلس ششم که از منتخبین کارگران بوده نیز گفت: <خوشبختانه جامعه کارگری خاطره خوشی از ایشان دارند و استنباط کارگران رویکرد عدالت‌محور فارغ از شعار بلکه در حوزه اجرایی است. تشکلا‌ت کارگری در دوران ایشان معنا پیدا کرده است و مقدمات قانون کار و تنظیم پیش‌نویس آن، بن کارگری و... از دستاوردهایی است که ایشان را پررنگ‌تر جلوه می‌دهد. موسوی حامی مردم در دوران جنگ بود.> ‌
موسوی، ‌کروبی و خاتمی اجماع کنند ‌
در میان جدال حامیان خاتمی و موسوی درباره حضور و انصراف یکی از این کاندیداها طیفی از اصلا‌ح‌طلبان بر اجماع تاکید کردند. شورای هماهنگی جبهه اصلا‌حات بیانیه‌ای صادر کرد که ضمن استقبال از حضور خاتمی، کروبی و موسوی در عرصه انتخابات در آن بر اجماع تاکید داشت. در این بیانیه آمده است: <ما حضور این چهره‌های خدوم و شناخته شده را که نشانه روشنی بر شکل‌گیری عزم ملی در جهت اصلا‌ح نابسامانی‌ها است به فال نیک می‌گیریم و از آن استقبال می‌کنیم. اما بر این باوریم که حصول مقصود تنها در سایه وحدت و اجماع نهایی این شخصیت‌های ارجمند متصور است و اطمینان داریم این بزرگواران در نهایت مسیر همدلی، اجماع و همکاری را در پیشبرد اهداف مشترک تعقیب خواهند کرد.> ‌ محمدرضا تابش دبیر فراکسیون اقلیت مجلس نیز دیروز ابراز امیدواری کرد که اصلا‌ح‌طلبان به اجماع برسند و گفت: <ان‌شاءالله یک نفر کاندیدا خواهد شد.> وی افزود: <‌معلوم نیست چه کسانی در انتخابات بمانند و چه کسانی کنار بروند. من در این زمینه چیزی نمی‌دانم ولی اجماع را خیلی محتمل می‌دانم. اما نمی‌دانم بر روی چه کسی اجماع شود.> ‌
حسین کاشفی سخنگوی جبهه مشارکت ایران اسلا‌می اظهار داشت که این حزب نیز از حضور مهندس موسوی استقبال می‌کند. البته وی از آرزوی اصلا‌ح‌طلبان برای اجماع سخن گفت و افزود: <ضمن آنکه از حضور آقای مهندس موسوی استقبال می‌کنیم چنانکه در ماه‌های گذشته در کنگره نامزدی آقای خاتمی را مطرح کردیم امیدوارم حضرات با ارتباط خوبی که با هم دارند بتوانند تعیین کنند در این زمینه کدامیک خواهند ماند. آرزوی ما این است که اصلا‌ح‌طلبان در مراحل نهایی با یک نامزد وارد عرصه‌انتخابات شوند که به نظر من این اتفاق رخ خواهد داد.>